Έψαχνα να παραγγείλω βιβλία και μουσική. Λόγω της έλλειψης βιβλιοπωλείων εδώ και του ότι η μουσική κοστίζει ακριβά (CD σε προσφορά πάνε γύρω στα €20!), δοκίμασα το play.com και το amazon.co.uk -- το δεύτερο το εμπιστευόμουν από τον καιρό που ζούσα στη Βρετανία. Το πρώτο αποδείχτηκε άλλο ένα παράδειγμα βρετανικής αναξιοπιστίας (γνωρίζετε, αγαπητοί αναγνώστες, ότι τίποτε δε λειτουργεί στη Βρετανία, ότι από παραγωγικότητα είναι για τα κλάματα κι ότι σε εξυπηρέτηση πελατών συναγωνίζονται την Ελλάδα, έτσι;), το δεύτερο πανάκριβο. Σύρθηκα λοιπόν κι εγώ μέχρι το αμερικάνικο amazon.com κι έκανα τη δουλειά μου σαν άνθρωπος: η ίδια μπάζα στο αμερικανικό κόστιζε καμμιά 80αριά ευρώ λιγότερο από όσο στο co.uk!
Εκεί που έψαχνα τα πραγματάκια που θα ψώνιζα, διάβαζα παράλληλα σχόλια χρηστών. Είδα κάποιον να απαντάει σε μια κυρία που έλεγε ότι πιστεύει στον Θεό αλλά είναι λεσβία, της έλεγε ότι δεν είναι κακό να αγαπάς μια γυναίκα, να κάνεις σεξ μαζί της είναι κακό. Αν μισογελάτε ήδη με τα αμερικανάκια, διαβάστε το 'Γενετήσια ορμή και ηδονή' από εδώ και θα σας κοπεί ο γέλως. Ένας άλλος μάς καλούσε να αποκηρύξουμε τη θεωρία της εξέλιξης και να πιστέψουμε στη Βίβλο. Και τα λοιπά.
Αυτά δε μου κάναν εντύπωση. Μου έκανε εντύπωση ότι πολλά σχόλια χρηστών για εκλαϊκευτικά επιστημονικά βιβλία (βιβλία popular science) κυμαινόντουσαν περίπου ως εξής: "ενδιαφέρον θέμα, το εξηγεί ωραία αλλά με πάρα πολλές θεωρίες", "δεν καταλαβαίνω γιατί χρειάζεται ο τάδε τόση θεωρία για να μας εξηγήσει το δείνα".
Τέτοιες κουβέντες ξενίζουν αν σκεφτεί κανείς ότι στον χώρο της εκλαΐκευσης έχουνε γίνει τις τελευταίες δεκαετίες θαύματα: πολλοί επιστήμονες φαίνονται να έχουνε καταλάβει ότι αν θέλουνε να 'μαθητεύσουν τα έθνη' πρέπει να ξεπεζέψουν από το καλάμι. Έτσι έχουμε δει λόγου χάρη βιβλία για την κβαντομηχανική χωρίς ούτε μία εξίσωση ή εξαίσιο βιβλίο για τον λόγο φ (τη χρυσή τομή) με όλα τα σχετικά μαθηματικά (συμπεριλαμβανομένων και θεωρημάτων της ευκλείδειας γεωμετρίας) τακτοποιημένα σε παράρτημα.
Κι όμως, διαβάζοντας τα σχόλια χρηστών, είχα την εντύπωση ότι όσο περισσότερο πρόθυμος γίνεται ο κόσμος στο να κατανοήσει τα βασικά της πολύτροπης και κατακερματισμένης επιστημονικής γνώσης, τόσο λιγότερο πρόθυμος είναι να καταβάλει κάποια προσπάθεια προς αυτόν τον σκοπό. Τελικά τα σχόλια μου έδωσαν την εντύπωση ότι κυρίως τα βιβλία που δίνουν καθαρά αφηγηματικές αναπτύξεις (λ.χ. 'η ιστορία της ανακάλυψης του ατόμου' ή 'του ηλεκτρισμού') ή κάπως επιδερμικές εκθέσεις (σε αντίθεση με αναλύσεις, επεξηγήσεις ή ερμηνείες) του θέματός τους δεν συγκεντρώνουνε παράπονα. Επίσης, μου φάνηκε ότι όσο περισσότερες σχηματικές, αγοραία εγελιανές, αντιθέσεις περιέχει ένα εκλαϊκευτικό βιβλίο, τόσο το καλύτερο, ιδίως άμα έχουνε χαρακτήρα προσωπικής αντιζηλίας ή αντιπαλότητας: Δαρβίνος εναντίον Λαμάρκ, Παστέρ εναντίον..., Λόρδος Κέλβιν εναντίον..., Αϊνστάιν εναντίον κβαντομηχανικής, Μπορ εναντίον Χάιζενμπεργκ, Γκελ-Μαν εναντίον κοινής λογικής, Μπαχ εναντίον Χέντελ, Βιβάλντι εναντίον Γάλλων, Σαίκσπηρ εναντίον Θερβάντες -- και τα λοιπά...
Κατανοητά όλα αυτά. Απλώς είμαι αρκετά αφελής να νομίζω ότι η προσπάθεια κατανόησης πρέπει να είναι ευθέως ανάλογη του ενδιαφέροντος, αφού στο κάτω-κάτω ο συνδυασμός των δύο θα επιτρέψει στον αναγνώστη να σχηματίσει γνώμη...
Τυχερός που μπορείς να ψωνίζεις από amazon.com! Στο UK δυστυχώς, αν πάς να αγοράσεις κάτι από το αμερικάνικο σε στέλνει στο amazon.co.uk...
ΑπάντησηΔιαγραφήΣ' ό,τι αφορά τις θεωρίες και τα βιβλία, οι περισσότεροί μας έχουμε μια τάση να τα θέλουμε όλα απλοποιημένα, κατανοητά, γρήγορα! Βέβαια, αν δούμε το παρελθόν που τα βιβλία ήταν είδος πολυτελείας, τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα!
οι περισσότεροί μας έχουμε μια τάση να τα θέλουμε όλα απλοποιημένα
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλά, ναι, όλοι μας.
Δυστυχώς όμως, κάποια πράματα χρειάζονται προσπάθεια, υπομονή και συγκέντρωση (ή γκίνκο μπιλόμπα). Συνήθως πρόκειται για 'τα καλά πράματα', που λέμε.
αν και δεν έχω αποκοπεί από την Ελλάδα, ζώντας καιρό τώρα στην Αμερική μπορώ να σου πω πως το θέμα είναι πιό βαθύ από ότι συναντά κανείς στο Amazon. Καταστάσεις κατά τις οποίες καθηγητές στα πανεπιστήμια υποχρεούνται να παρουσιάσουν την θεωρία της εξέλιξης σαν "απλά μία από τις θεωρίες που υπάρχουν για να εξηγήσουν την εξέλιξη", εννοώντας πως μία άλλη είναι π.χ. ο "σοφός σχεδιασμός", (intelligent design), είναι πολύ συνηθισμένες. Δυστυχώς, η άκρατη φονταμενταλιστική θρησκευτικότητα βρίσκεται σε συνεχή άνοδο - και δεν αναφέρομαι βέβαια στον ισλαμισμό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο amazon, σαν επιχείρηση που είναι, έχει κύριο σκοπό την αύξηση των κερδών του. Στο πλαίσιο αυτό δίνει βήμα ομιλίας στον οποιονδήποτε, και σαν αποτέλεσμα πολλοί χρησιμοποιούν τα σχόλια γιά να κάνουν την προπαγάνδα τους ή την πολεμική τους - βλέπε γιά παράδειγμα το "Burning Tigris", ένα βιβλίο γιά τις σφαγές των Αρμενίων, στο οποίο έγινε ολόκληρο debate στα σχόλια γιά το άν κάποιο από αυτά ήταν όντως γραμμένο από Τούρκο ή αποτελούσε προβοκάτσια.
Προσωπικά, αν κοιτάξω τα σχόλια, διαβάζω μόνο τα αρνητικά. Δεν με ενδιαφέρει και τόσο η άποψη αυτών που τους αρέσει το βιβλίο που θέλω να πάρω - θέλω να δώ για ποιό λόγο το βιβλίο/CD/DVD δεν αρέσει. Στην αρχή μου έκανε έκπληξη το γεγονός πως αρκετά από τα αρνητικά σχόλια σπάνια είναι εμπεριστατωμένα, καλογραμμένα και ορθογραφημένα - μετά το συνήθισα κι' αυτό.
Και η διαπίστωση σου γιά το ποιά βιβλία είναι best seller, δεν είναι και τόσο υπερβολική. Το επίπεδο του αναγνώστη είναι τέτοιο που θεωρεί ιστορική πραγματεία ένα βιβλίο γιά π.χ. τους έρωτες κάποιων ιστορικών προσωπικοτήτων, ή που απαριθμεί τις μεγάλες ανακαλύψεις - βιβλία που εμάς μας τα κάνανε δώρο στο δημοτικό σχολείο, γιά να μας εξάψουν την φαντασία.
ή που απαριθμεί τις μεγάλες ανακαλύψεις - βιβλία που εμάς μας τα κάνανε δώρο στο δημοτικό σχολείο, γιά να μας εξάψουν την φαντασία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτά ακριβώς είχα κι εγώ κατά νου όταν έγραφα το ποστάκι: τη σειρά του Ασίμοφ 'πώς ανακαλύψαμε...' (που απευθυνόταν σε παιδιά), τις εγκυκλοπαίδειες του Ντίσνεϋ κι αυτά...
Το σχόλιό σας μού θύμισε μια σειρά βιβλίων που είχα δει στο αεροδρόμιο Λόγκαν πριν χρόνια:
How the Scots Invented the Modern World: The True Story of How Western Europe's Poorest Nation Created Our World & Everything in It
Sailing the Wine-Dark Sea: Why the Greeks Matter
The Gifts of the Jews: How a Tribe of Desert Nomads Changed the Way Everyone Thinks and Feels
How the Irish Saved Civilization
Τώρα περιμένω τα 'Πώς οι Άραβες μάς έκαναν ανθρώπους', 'Πώς οι Ινδοί μας έμαθαν να μετράμε τα λεφτά μας', 'Πώς οι Κινέζοι μας βοήθησαν να χωράνε στην τσέπη' και ούτω καθεξής.
Α, αυτό μάλιστα! Δεν το είχα δει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΞεχάσαμε τον καφέ και τους Τούρκους καθώς και αυτούς που έμαθαν στους σύγχρονους Ευρωπαίους να πλένονται (μη μου πείτε 'οι Μινωίτες').
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχω μια ιστορία για το Amazon.co.UK: Μου έστειλαν λάθος βιβλίο. Στέλνω αμέσως μέηλ. Απαντούν, αμέσως κι αυτοί, να τους επιστρέψω το λάθος και θα μου στείλουν αυτό που παράγγειλα. Τους γράφω ότι δεν μπορώ να σπαταλήσω ένα πρωινό στα ελληνικά ταχυδρομεία. Απαντούν, αμέσως πάλι, ότι θα μου στείλουν το σωστό βιβλίο, έτσι ή αλλιώς, και να δωρίσω το λάθος στη δανειστική βιβλιοθήκη της γειτονιάς μου... Σωστοί και γρήγοροι στην περίπτωση μου... Μόνο που στη γειτονιά μου δεν υπάρχει δανειστική βιβλιοθήκη...
ΑπάντησηΔιαγραφή*