Arlanda

Αυτές οι μέρες έχουνε πυκνότητα. Δεν οφείλεται αυτό σε πολλά γεγονότα και σε εμπειρίες έντονες και διαφημιστικές, τουναντίον: μέρες άχρωμες και ξεθυμασμένες, είναι γεμάτες δουλειά και όχι από αυτή που λες δημιουργική, γεμάτες οργή και όχι από αυτή που θα νόμιζες γόνιμη, γεμάτες λίγο ύπνο και πολλά ερωτηματικά και κάποιες μικροπρέπειες. Αλλά έχουνε πυκνότητα, οριακά συνθλίβονται κάτω από το ίδιο τους το βάρος και νομίζεις ότι στο τέλος θα σε καθηλώσουνε κι εσένα. Αλλά δεν είναι έτσι, ποτέ δεν είναι έτσι. Ό,τι σε πλακώνει, σε πλακώνει γιατί το αφήνεις. Έτσι, απλά, παολοκοελικά. Κι αν δεν μπορείς να το αποσείσεις από πάνω σου το βάρος, γι' αυτό υπάρχουν οι άλλοι. Αν τολμάς. Γιατί οι άλλοι είναι πάντα ρίσκο, ακόμα και για όσους δεν πέφτουν έξω στους ανθρώπους (αυτό είναι το ένα μου χάρισμα, τίποτε άλλο). Και στο κάτω κάτω, γι' αυτό υπάρχουν οι ειδικοί. Οι ψυχολόγοι, οι ψυχίατροι, οι ψυχαναλυτές. Χρόνια παρακολουθώντας ανθρώπους να μεγαλώνουν, παρατηρώ ότι η αδυναμία της ηλικίας δεν εκδηλώνεται πια τόσο σωματικά, όπως παλιότερα, όσο ψυχικά. Εκεί στα 30 με 50 δεν ασχολήθηκαν οι νυν ηλικιωμένοι με την ψυχική τους υγεία κι αυτό φαίνεται στο πόσο εύθραυστοι γίνονται όταν μεγαλώνουνε πια, γερνούν στην ψυχή. Ίσως θα έπρεπε η ψυχοθεραπεία και η μέριμνα για την ψυχική υγεία να είναι το αντίστοιχο του γυμναστηρίου και της σωστής διατροφής. Μένοντας στους ανθρώπους που παρακολουθώ: αφενός, κοινότοπα μιλώντας, όχι, δεν πρόκειται να εξαφανιστούν τα ζητήματα που έχεις επειδή δεν τα κουβεντιάζεις, επειδή δεν τα αρθρώνεις -- ίσα ίσα, θα περιμένουν να εξασθενήσεις και θα έρθουνε να σε γεράσουν πρόωρα. Αφετέρου, οι φίλοι με τις συμβουλές που σε ακούνε καρτερικά και σου λένε την περιζήτητη γνώμη τους -- ρόλος που επιτελώ επί 25ετία -- θα σε βοηθήσουνε μέχρι το σημείο να σου δώσουνε μια (πολύτιμη ενίοτε) οπτική γωνία διαφορετική από τη δική σου, από τη δική σου της αυτολύπησης, της αυτοδικαίωσης, του ναρκισσισμού, της ανασφάλειας, της αμνησίας και της απώθησης. Μέχρι εκεί. Καθόλου παραπέρα. Οι φιλικές συμβουλές και κάτι ωραίες γενικόλογες ατάκες τύπου ωροσκόπιο απαντούν σε κάθε μας πρόβλημα αλλά με τον ξύλινο τρόπο των πολιτικών: ανώδυνα, ανεύθυνα κι άνευ περιεχομένου.

Αυτές οι μέρες έχουνε πυκνότητα. Βεβαίως, το παρόν έχει εξ ορισμού μεγαλύτερη πυκνότητα από το παρελθόν: τόσο βάρος σε τόσο λίγο χώρο, τον χώρο μιας στιγμής, άλλωστε. Και το μέλλον είναι αυτό που ξέρεις, λες, προς τα πού πάει. Παπάρια που πάει εκεί που λες πώς πάει. Υπάρχει μέλλον απείρως βαρύ αλλά διάρκειας τριών ωρών, υπάρχει μέλλον απείρως βαρύ διάρκειας μιας ζωής, υπάρχει και μέλλον-ακορντεόν που ανοίγει ανασαίνοντας, κλείνει εκπνέοντας νότες μακρόσυρτες ή γρήγορες. Κι εσύ νομίζεις πως κρατάς τη μελωδία. Ύστερα, είναι και το άλλο: το παρόν είναι πυκνό κι ανακατωμένο, ενώ το παρελθόν κροκιδώνεται σιγά σιγά: κάτι καθιζάνει, κάτι ανεβαίνει στον αφρό, διαχωρίζονται το λάδι, το νεράκι, η φωτιά, η σκόνη, κάτι στάχτες. Και το κοιτάς και λες: να το ένα, να το άλλο, να αυτό ήταν εκείνο και το άλλο ήτανε -- βεβαίως -- κάτι άλλο. Και αν είσαι και τέτοιος τύπος, ίσως μπορεί να πεις ότι έχεις την ερμηνεία των αναλογιών, των κράσεων και των μίξεων, της πλησμονής και της κένωσης, πώς αλληλεπίδρασαν και πώς αντέδρασαν οι ουσίες και τα υλικά και πώς κάτι κατέλυσε τις μεταξύ τους αντιδράσεις. Άλλωστε, in hindsight, everything makes sense. Σημασία έχει, όπως κάθε φορά βεβαίως, να μην μπαίνουν οι αφηγήσεις πάνω από την αλήθεια. Άλλωστε η απάντηση του Χριστού στο "τι δ' εστί αλήθεια" είναι η σιωπή. Σιωπή που μπορεί να σημαίνει "you can't handle the truth"· που μπορεί να σημαίνει "τέτοια ώρα, τέτοια λόγια"· που μπορεί να σημαίνει "πόση ώρα έχουμε στη διάθεσή μας;"· που μάλλον σημαίνει "μ' έφερες εδώ να με κρεμάσεις, δεν είμαστε για συζητήσεις περί αλήθειας".

Αυτές οι μέρες έχουνε μια πυκνότητα. Κάπως θα οσμωθεί το περιεχόμενό τους με όσα βρίσκονται πίσω από τη λεπτή μεμβράνη χωρίζει το παρόν από το μέλλον. Η άνοιξη έρχεται όχι σαν κύμα από Νότο προς Βορρά που κάνει κερασιές να ανθίζουν και πόλεις να μυρίζουν αλλόκοτα και μαυλιστικά, παρά σαν κλεφτης μέσα στη νύχτα, για να σου αδειάσει το σπίτι, συνήθως από τη σαβούρα.

Κι όπως όλες οι μοντέρνες ιστορίες, κάθε ιστορία, κι αυτή εδώ, θα κλείσει με μια απογείωση. Στην προσγείωση θα περιμένει την έναρξή της μια καινούργια. Κι ενδιάμεσα υπάρχει η πτήση, ο τάχα μου μετεωρισμός πάνω από μια θάλασσα ωραία κι αφράτα, σχεδόν στέρεα, σύννεφα.