Λιβανέζικα

Κάποιες σκέψεις που μοιράστηκα κατ' ιδίαν με τον Κουκουζέλη και μετά είπα να τις βγάλω και παραέξω.

α. Διάβασα εδώ (μέσω Λοξία) για τις εγκλωβισμένες σριλανκέζες στον Λίβανο και έφριξα. Μέχρι πριν μήνες έτσι ήταν επισήμως και στην Κύπρο: η δούλα-υποζύγιο (η οικιακή βοηθός) και η ξένη πόρνη (μπαρδόν: η 'καλλιτέχνιδα') άφηναν τα διαβάτηριά τους στα χέρια του εργοδότη, ενώ αλλαγή εργοδότη κανονικά σήμαινε απώλεια βίζας, ιδίως για τις οικιακές βοηθούς (τις άλλες κάπως τις βόλευαν). Για την Ελλάδα δεν ξέρω, το ψάχνω.

β. Σκέφτομαι τους εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες των λιβανέζικων καταυλισμών στους οποίους ο Λίβανος (ή οποιοσδήποτε άλλος) δε δίνει διαβατήρια, για να μην ξεφεύγουν κατά την εκάστοτε κατακρεούργηση. Αυτοί οι επισήμως απάτριδες δεν έχουν καμμία επιλογή, αλλά τι σημασία έχει: έτσι κι αλλιώς τους έχει όλους κερδίσει η τρομοκρατία...

γ. Η Χεζμπολλά είναι κόμμα με λαϊκά ερείσματα μέσα στο Λίβανο (έχουν 25 από τις 64 έδρες που αντιστοιχούνε στους μη-χριστιανούς) -- αν και δε θα ήμουνα πια τόοοσο γλυκός μαζί της όσο ο Τάλως: οπλισμένοι φανατικοί είναι. Ελάτε να φανταστούμε τώρα το εξής: να θύμωνε η Ελλάς με το ΒΜΡΟ επειδή απήγαγε δύο φαντάρους μας από το φυλάκιο του Νεστορίου (μέσα στο δάσος, έχει και αρκούδες) και να βομβάρδιζε τη (Δημοκρατία της) Μακεδονία(ς) ανηλεώς, με έμφαση στις υποδομές αλλά και σε κατοικημένες περιοχές, ιδίως σε αυτές όπου, λ.χ., το ΒΜΡΟ βγάζει βουλευτές. Αλλά τέτοια δε γίνονται εδώ, ε;

Τα παραπάνω είναι σκέψεις απλώς, για πιο ουσιώδη πληροφόρηση και για να σχηματίσετε γνώμη, όπως πάντοτε, άντε στον Τάλω.

Παίζω κι άλλο και παθαίνω

Μετά την κολοσσιαία επιτυχία (λέω να ζητήσω δουλειά στο Άρδην) του προηγούμενου ποστ, αντί να σας βάλω το Παρά Πέντε σε επανάληψη, σας δίνω κι άλλες λέξεις από την Οδύσσεια, αυτή τη φορά όχι (κυρίως) γκομενικής χρήσεως. Σας τις χαρίζω ακούγοντας το Black Betty και το The man who sold the world

μένος άσχετος
ο 'άντε γεια σας', αυτός που δεν ξέρει τι του γίνεται, ο μυαλοφυγόδικος

αναφανδά
η πασοκική εκδοχή του 'αναφανδόν' (κάτι σαν το 'πιθανά' δηλαδή), όμως αυτή τη χρησιμοποιεί κι ο Όμηρος

δήμιος οίκος
(το) σπίτι του λαού

άλιαι ψάμαθοι
αμμουδιές, θαλασσινές φυσικά. Επίκαιρο. Σε βαθμό που δεν είχε τίποτε άλλο να δεις στο σημερινό ΒΗΜΑγκαζίνο.

άνευ(θε) πόνου και ανίας
χωρίς κόπο και προβλήματα. 'Αβάδιστα', που λεν κι οι αγγελίες.

άπρακτος ανία
πρόβλημα ή θλίψη για το οποίο / για την οποία δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Απολύτως τίποτα.

άπαστος (κάποιου πράγματος)
αυτός που δεν έχει δοκιμάσει κάτι, π.χ. "Ο Φώτης είναι άπαστος φούντας." Αυτό θα αρέσει πάρα πολύ στον Πλωρίτη και στο Γιανναρά. Φαντάζομαι, λ.χ.: "ο Χ είναι άπαστος ήθους / παιδείας" κ.ο.κ.

άττα
προσφώνηση τύπου 'ντάντυ', 'ρε θείο' ή 'μπάρμπα'. Κατάλληλο ιδίως για Κυπραίους. (Προσέξτε τι θα μου γράψετε στα σχόλια επ' αυτού, διότι είναι προφανώς προελληνική λέξη και, μάλλον συμπτωματικά, κοινότατη στις τουρκικές γλώσσες και παραπέρα. Κοινώς, μη μ' αρχίσετε με "αχ, καλέ, έτσι το λέμε στην Κάτω Κουτσούφιανη / στη Μικρή Τραχανοπλαγιά / στο Βγέθι / στον Πάνω Ζεματισμένο -- άρα είμαστε Αχαιοί!")

λάινος ουδός
κατώφλι που αστράφτει. Το πουλάω στην Άζαξ για μετοχές της Γιουβέντους, να το κάνει σλόγκαν .

τηλεδαπός
αυτός που είναι πιο μακριά κι από αλλοδαπός. Ωραία ταμπέλα για φασιστόμουτρα που ψάχνουνε να κοτσάρουν νέες ετικέτες στους ξένους. Π.χ. "τουλάχιστον ο Αλβανός από κάτω είναι αλλοδαπός -- αμ ο τηλεδαπός που μετακόμισε δίπλα τι διάολο είναι; Κινέζος;"

φαεσίμβροτος
που φέρνει φως στους θνητούς. Ίσως μια χούφτα σπάνιοι άνθρωποι, ίσως και αυτά που λένε και γράφουν και κάνουν. Ίσως, απλώς, ο ήλιος.

Παίζω και μαθαίνω

Με αφορμή τα σχόλια του προηγούμενου ποστ, τα οποία με αποκαλούν μερακλή ποιητή ή μας καλούν να αναβιώσουμε ωραίες ελληνικές λέξεις που μαραζώνουν ανείπωτες χωρίς κανείς να τις γλεντάει, έψαξα και βρήκα μια λίστα λέξεων που είχα ερανίσει όταν διάβαζα την Οδύσσεια. Σας παραθέτω τα χαϊλάιτς μετά συντόμου ερμηνείας:

πολύμυθος
γλωσσοκοπάνα

κακορραφία
καλπουζανιά, μηχανοραφία, πουστιά

βαθύζωνος
με αβυσσαλέο ντεκολτέ (όχι ακριβώς αλλά με το ίδιο εφέ)

καρπαλίμως
σβέλτα, γρήγορα

καλλίσφυρος
με πόδι για φουτ φέτις (ή, έστω, για πέδιλο χρυσό με δεκάποντο τακούνι). Άρεσε στο Σεφέρη.

αγαπάζω
αγαπάω σαν παιδί, αγαπάω. Κάργα, όμως.

ασάμινθος
μπανιέρα

κηληθμός
έκσταση, μάγεμα, γήτεμα, τσιμπουκόπλακα

ασπαστός
τζουτζουκώδης, γλύκα, για φίλημα (ίσως και για τσίμπημα)

μεγαλήτωρ
μεγαλόψυχος, μεγάθυμος, λαρτζ

ανεμώλιος
παπαρολογία, παπαριά, αρμόζων σε κυβερνητικό εκπρόσωπο

φιλοτήσια έργα
χαμούρεμα + φάσωμα + φιστίκωμα, τρία σε ένα

φιλότης
(ευφημιστικά) το αυτό, το απαύτωμα

Με αυτά και παρόμοια εφόδια μπορούμε να πορευθούμε στον 21ο -- αρκεί να μην κολλήσει το αναβατόριο (όπως έλεγαν το ascenseur στην Πόλη).

Yakamoz

Σκέφτομαι πολύ τις τελευταίες μέρες την αβάσταχτα επιθετική αγένεια των Ελλήνων. Τέτοια επιθετική αγένεια χαρακτηρίζει μόνον εμάς, τους Ισραηλινούς και τους Ιταλούς: λαούς δηλαδή με τα μυαλά παραφουσκωμένα από σχολεία όπου μάς διδάσκουν πως ο κόσμος αυτοδικαίως μάς ανήκει, κυρίως λόγω ενδόξων προγόνων και των έργων, καμωμάτων ή κατορθωμάτων τους. Τρομάρα.

Αλλά δε θα γράψω γι' αυτό.

Πριν χρόνια, μία καλή συνάδελφος και φίλη από την Τουρκία καθόταν μαζί μου πάνω στον λεγόμενο Πύργο του Οθέλλου στην Αμμόχωστο και συζητούσαμε κοιτώντας το άδειο λιμάνι με κάποια θλίψη. Μετά με πήγε τσάρκα με το αυτοκίνητο μέσα στην απαγορευμένη ζώνη πίσω από την πεθαμένη πόλη της Αμμοχώστου (το Βαρώσι), φτάσαμε σχεδόν στη γραμμή αντιπαράταξης.

"Τι έχουμε κάνει σε αυτόν τον τόπο"
"Όχι εμείς, οι πατεράδες μας."

Όταν αναπόφευκτα μάς σταμάτησε ο φαντάρος, μια ανάσα από το φυλάκιο και με το ελληνοκυπριακό φυλάκιο να φαίνεται ξεκάθαρα απέναντι, εγώ έκανα το παπί, όπως είχαμε συμφωνήσει. Ήταν ευγενέστερος από πολλούς συνοριοφρουρούς. Η φίλη μου "φόρεσε" (που λεν κι οι Εγγλέζοι) την πιο "ρε συ παμ' πλατεία" προφορά της Ιστανμπούλ που τής επέτρεπαν τα χρόνια μας (δεν ήμασταν δα και δεκαπεντάχρονα) και είπε στον φαντάρο πως χαθήκαμε και συγγνώμη και "αμάν πού είμαστε;". Ο στυγνός πλην ευγενέστατος ολετήρας της ελληνικής πατρίδας μάς υπέδειξε ευγενικά πώς να γυρίσουμε πίσω στην Αμμόχωστο. Δεν ανέφερε πως μέχρι να φτάσουμε εκεί που είχαμε φτάσει είχαμε περάσει από καμμιά δεκαριά πινακίδες με περιεχόμενο τύπου 'δρόμος κλειστός', 'απαγορεύεται', 'σταμάτα', 'πού πας;', 'ίσα ρε!' και ούτω καθεξής -- "χαζοί σταμπουλιώτες", θα σκέφτηκε.

Εκείνο το βράδυ είχε πανσέληνο, όπως προχτές. Μου έδειξε τη μαρμαρυγή του φεγγαρόφωτου πάνω στη θάλασσα:

"Και γι' αυτό έχουμε ελληνική λέξη."
"Για ποιο;"
"Yakamoz."
"Ποια είναι η ελληνική λέξη;", ρώτησα.
"Ε, μάλλον 'yakamos'."
"Μάλλον 'διακαμός' θα έπρεπε να είναι. Δεν την ξέρω", είπα.

Ούτε και κανένας άλλος. Η λέξη 'διακαμός' δε φαίνεται να υπάρχει πουθενά σε λεξικά, ενώ όπου παρατίθεται ονλάιν τη δίνουν ως 'αποθησαύριστη' (αυτό δεν ξέρω τι σημαίνει) ή αμάρτυρη. Εν ολίγοις, είμαι ευγνώμων που οι βρωμότουρκοι διασώζουν αυτή τη δίχως άλλο πανάρχαια ελληνική λέξη η οποία ποιητικά παρουσιάζει το φεγγάρι να καίει τη θάλασσα με τη χλωμή φωτιά του. Διότι οι λέξεις έχουν σημασία και ουσία. Τίποτε άλλο.