Πέμπτη 3 Μαρτίου 2016

Τυφλά σημεία


Κάθε κοινωνία έχει τα τυφλά σημεία της: ζητήματα ολόκληρα στα οποία η δεδομένη άποψη θεωρείται αυτονόητη και έχει την ισχύ αξιώματος, όσο σαθρή και αν είναι.

Τα τυφλά σημεία π.χ. της ελληνικής κοινωνίας είναι τουλάχιστον δύο: η θλιβερή σχέση με τον πραγματικό και τον συμβολικό δημόσιο χώρο, ζήτημα εν πολλοίς αόρατο, και η πλάνη ότι είμαστε μοναδικοί ("ανάδελφοι", αν θέλετε) είτε στο μεγαλείο είτε στην αθλιότητά μας. Ένα από τα τυφλά σημεία της αμερικανικής κοινωνίας είναι το αμερικανικό όνειρο και τα συμπαρομαρτούντα του, καθώς και το θέμα της οπλοκατοχής κι οπλοφορίας. Οι Γάλλοι, οι Γάλλοι αστοί συγκεκριμένα, έχουνε τον ουνιβερσαλισμό: οι αξίες τους είναι οι αξίες του δυτικού πολιτισμού, που με τη σειρά τους είναι πανανθρώπινες. Και πάει λέγοντας.

Παρά το τυφλό σημείο του ανθρώπινου ματιού, η οπτική αντίληψή μας εξακολουθεί να είναι ενιαία και αρραφής, γιατί ο εγκέφαλος αναπληρώνει όσα χάνονται. Με άλλα λόγια, τα τυφλά σημεία της κάθε κουλτούρας δεν πρόκειται να αποκαλυφθούν, να ξεσκεπαστούν ξέρω γω, από μόνα τους: η κοινωνία πάντοτε θα βρίσκει τρόπο να αναπληρώνει όσα δεν βλέπει. Κι εδώ ακριβώς έγκειται η αξία και της (άγριας) σάτιρας αλλά και της αντικουλτούρας γενικότερα: η σάτιρα, η κριτική και το ξεφτίλισμα είναι τα τεστ που αποκαλύπτουν, προς μεγάλη μας εκπληξη και παρά την εύλογη δυσπιστία μας, ότι στο κέντρο του οπτικού μας πεδίου υπάρχει ένας σκοτεινός λεκές

GatheRate

2 σχόλια:

  1. Θα έβρισκα ενδιαφέρουσα την ανάπτυξη των ελληνικών τυφλών σημείων σε ένα άρθρο σου ή εδώ στα σχόλια. Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς εννοείς σχετικά με τον πραγματικό και συμβολικό χώρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πραγματικός δημόσιος χώρος: π.χ. έξω από το σπίτι του Έλληνα είναι σκουπιδότοπος, no man's land. Αυτό ισχύει για δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, ρεματιές, χωράφια, πάρκα, δάση, παραλίες αλλά όχι π.χ. μαγαζιά: αυτά είναι ιδιωτικός χώρος άλλων.

      Συμβολικός δημόσιος χώρος: οι δημόσιες αλληλεπιδράσεις εκτός οικογένειας, σογιού, συναδέλφων διακρίνονται από τσαμπουκαλίκι, επιθετικότητα, αδιακρισία κτλ.

      Διαγραφή