the passion and sorrow and mystery of life

Με ρωτάνε τι νέα έχω. Δεν ξέρω. Δεν μπορώ να γελάσω ούτε με τον Μπογδάνο πια. Δεν άνοιξα καν τη μηχανή που φτιάχνει ποιήματα σαν τα δικά του. Δεν μπορώ πια να ασχοληθώ με τις αλλόκοτα ιεραρχημένες προτεραιότητες όσων γράφουν και μιλάνε. Ξαναθυμάμαι με ένταση κι αλγεινή απορία, όπως όταν το πρωτοδιάβασα, το λογοτεχνικό εκείνο αλμανάκ για το οποίο έγραφα τις προάλλες με κείμενα Κόντογλου και άλλων για την επικαιρότητα του 1942: για το αν ορθώς δενδροφυτεύτηκαν η Ακρόπολη κι ο Φιλόπαππος με πεύκα αντί για ελιές αττικές, για τη νοοτροπία του Έλληνα και για το πώς με σύνεση και ομοψυχία "θα περάσουμε την παρούσα δύσκολη συγκυρία".

Δεν έχω άλλο περίσσευμα οργής για κανάλια κι εφημερίδες και δημοσιογράφους και πνευματικούς ανθρώπους -- ισχνά αποθέματα θυμού καταναλώνω, ίσα ίσα για να μην εφησυχάσω. Λέει ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός στον επικήδειο του φίλου του Βασιλείου (του γνωστού): γιατί με άφησες πίσω, φίλε, για να εκφωνώ επικηδείους για έναν-ένα σας που πεθαίνετε; Αναρωτιέμαι κι εγώ γιατί να βλέπω ειδήσεις, για να απαριθμώ αθλιότητες ανά εβδομάδα; Σκουριές, ρητορείες, εξαθλίωση, σοφιστείες; Διαπομπεύσεις, ψέματα, αναλγησία, ξύλο; Ματ και γιουροβίζιον;

Με ρώταγε φίλος προχτές γιατί μου παραγγέλνουν φάρμακα από την Ελλάδα. Γιατί δεν υπάρχουνε φάρμακα στην Ελλάδα; άλλωστε "άλλο είναι ακριβά, άλλο δεν υπάρχουνε καθόλου". Δεν ξέρω τι να απαντήσω, αν και θυμάμαι ότι ήξερα την απάντηση. Κάτι με τις φαρμακοβιομηχανίες και τα φαρμακεία και το κράτος.

Το ρίχνω σε κοάν δικής μου εμπνεύσεως. Για παράδειγμα, περπάταγα στο σπίτι από τη δουλειά και θυμήθηκα τη συζήτηση για τον Μπογδάνο, πώς του την έπεσαν, ορθώς ή μη, τον εξισωτικό ικουανιμισμό και ικουοβοκαλισμό του κυρίου Δημοκίδη κτλ. Σκέφτηκα: Βλαχομπογδανία, η Μολδοβλαχία στα ελληνικά του 18ου αιώνα, στα ελληνικά του Διαφωτισμού. Μετά έπιασα να απαριθμώ από μνήμης στα τούρκικα τα οθωμανικά βιλαέτια της Ευρώπης, όμως μετά τα Buğdan, Eflak, Erdil, Karadağ και Girit κόλλησα. Κοίταγα λοιπόν τους οδηγούς, φαίνονται να βρίσκονται σε μόνιμη παραζάλη σε αυτόν τον τόπο, δεν ξέρω γιατί. Παρακολουθούσαν την κίνηση μπροστά από το παρμπρίζ τους σαν παιδιά που χαζεύουνε τον κόσμο πίσω από παράθυρο. Μια συνάδερφος έλεγε ότι οδηγούν με το βλέμμα προσηλωμένο στην πινακίδα του μπροστινού. Ποιος ξέρει.

Στο σπίτι προσπαθώ να δουλέψω, κάνω ότι δε σκέφτομαι τις προθεσμίες που πλησιάζουνε. Τρώω ένα μπολ νούγιες στιγμιαίες, όπως στην Αγγλία κάποτε. Θα μείνω 23 για πάντα, άντε 26. Βλέπω λίγο στο φέισμπουκ, τίποτε διαφορετικό από αυτό που ξέρουμε. Χτυπάει το τηλέφωνο από την Ελλάδα και ξέρω ότι θα μου πούνε κάτι λυγρό, κάποιο άθλιο νέο, χαμηλόφωνα και λίγο μασημένα, λίγο γρήγορα, όπως μου ανακοίνωναν παλιά διαζύγια και θανάτους κοντινών μας ανθρώπων.

Τελικά ξαναδιαβάζω, μετά από 8-9 χρόνια, τις ερωτικές επιστολές του Τζέιμς Τζόυς προς τη Νόρα του. Μαγική εικοσαετία του '20-'30, του Τζόυς και της Αναΐς Νιν, με το Down and Out in Paris and London, με τη τζαζ και τα χασίσια και τα οπιούχα, του εξπρεσιονισμού και του αντιφασισμού, του Καρυωτάκη και όλων των άλλων μικρών θεών, όταν ο κόσμος ήξερε να λέει "φως μου" και "μάτια μου" κι "αγάπη μου χρυσή" αλλά και για το πώς και πόσο θέλει να γαμήσει και να γαμηθεί, για το πώς αναπολεί κλανιές και κυλότες κι όλα τα καλά που δίνει στον καθένα η ζωή κατά τα γούστα του. Τι διάολο, μέχρι κι ο Σεφέρης έγραφε στη Μαρώ ότι είναι ελεεινά καυλωμένος, ότι αναπολεί τα μαλλιά της πάνω στην κοιλιά του (παύση για σόδα εδώ).

Τουλάχιστον ήξεραν τότε τι είναι φασισμός και ποιος τον καλλιεργεί και έπεσαν (έτσι ή αλλιώς) πολεμώντας τον. Διαβάστε λ.χ. τον Κύκλωπα στον Οδυσσέα του Τζόυς και πείτε μου αν έχετε δει τόσο καταιγιστικό και σαρκοβόρο λίβελλο κατά αντισημίτη, όταν ο αντισημιτισμός ήτανε μόδα και μια εποχή πολύ προ φασιστικού αντισημιτισμού. Εμείς πάλι σοκαριζόμαστε που διαβάζουμε "goodnight, my little cuntie I am going to lie down and pull at myself until I come. Write more and dirtier, darling. Tickle your little cockey while you write to make you say worse and worse. Write the dirty words big and underline them and kiss them and hold them for a moment to your sweet hot cunt, darling, and also pull up your dress a moment and hold them under your dear little farting bum" αλλά όχι τις βρωμιές, τα ψευδοεπιχειρήματα και τις απλοειδείς ηλιθιότητες που πλημμυρίζουνε τη ζωή μας σα βόθρος που ξανά και ξανά ξεχειλίζει.

Μα basta! Basta per Dio!

Άλλο κοάν. Χωρίς λόγια. Αρκετά με τα λόγια. Κοιτάζω ό,τι μου δίνει χαρά. Κλείνω τα μάτια και βλέπω ό,τι με πότισε χαρά που δε στεγνώνει όσος καιρός κι αν διαβεί. Μένω εκεί.