Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Για την αγωνία της ιδιοσυστασίας

Μια ακροτελεύτια σημείωση, βιαστική:

Όσοι πασχίζουν να συσχετίσουν την ελληνική ταυτότητα ή, πιο σωστά, τις ταυτότητές μας ως Ελλήνων, με αναλλοίωτες ουσίες και πλατωνικές κατηγορίες όπως "ελευθερία", "αντίσταση", "αξιοπρέπεια", "κοινοτισμός", "αδούλωτο φρόνημα" (ή τις κατά Νίκο Δήμου καρικατούρες, αναιρέσεις και αντιστροφές τους -- στην ίδια πλάνη υποπίπτει κι αυτός), ας θυμούνται:

Πρώτον, αυτό που είπε ο Κούντερας: Επαρχιωτισμός είναι η αδυναμία (ή άρνηση) να δούμε την κουλτούρα μας μέσα σε ευρύτερα συμφραζόμενα.

Δεύτερον, η ταυτότητά μας είναι ατομική, όπως και το σώμα μας: αντί να ψάχνουμε μεταφυσική και ουσία στο πώς είναι κατασκευασμένη, καλύτερα να επικεντρωθούμε στο τι μπορούμε να δημιουργήσουμε ή έστω να βιώσουμε με βάση τις δυνατότητες που μας δίνει αυτή, μέσα στα όριά της. Έτσι και με το σώμα: αντί να ψάχνουμε ουσία και μεταφυσική στις μεγάλες μύτες, στους ανθεκτικούς μύες των ποδιών, τα μακρυά δάχτυλα και τα ίσια μαλλιά, αφοσιωνόμαστε (ελπίζω) στο τι μπορούμε να δημιουργήσουμε ή να βιώσουμε με βάση τις δυνατότητες που μας δίνουν.

Αφαιρέσεις όπως η συλλογική ταυτότητα (αντίστοιχη με τη στατιστικά έγκυρη γενίκευση ότι οι μεσογειακοί τείνουν να είναι μαυροτσούκαλα) είναι ακόμα λιγότερο πρόσφορο έδαφος για αναζήτηση ουσίας.

Στο σώμα μιλάει η κληρονομικότητα και το περιβάλλον, στις ταυτότητες η ιστορία και η κοινωνία και η γεωγραφία. Ας χαλαρώσουμε λοιπόν: η ξανθή μας λεβεντιά, η κοντόμεση καρτερία και η στεατοπυγική μας περηφάνεια δε σημαίνουνε τίποτε από μόνες τους.

Καλή Χρονιά!

GatheRate

4 σχόλια:

  1. Ιζ δις -σχεδόν- 2012 ορ χουατ; Antiessentialism λέμεεε. =b

    Καλή χρονιά από τη βαθιά Ελλάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. @ανώνυμος
    δις ίζ ώλμοουστ 2012 αλλά πρόσεξε μην ο antiessentialism μας τρακάρει στη μαϊμού που κρύβουμε μέσα μας (αταβιστικά μιλώντας,ε).
    @sraosha
    στις ταυτότητες δεν μιλά το περιβάλλον ή στο σώμα δεν μιλά η γεωγραφία? Λίγο στενάχωρο μου φαίνεται. Αν και δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω πιο πολύ με την κατακλείδα σου.

    υ.γ. αν η ταυτότητά μας είναι μόνον ατομική και όχι συλλογική τι σκατά ψάχνουμε στους δρόμους?

    S/N

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @ανώνυμο: Καλή χρονιά

    @S/N: Συμφωνώ: μάταιο να αρνείσαι την ανθρώπινη φύση. Όσο για τις διατυπώσεις, ε, ναι: το "περιβάλλον" φυσικά και περιλαμβάνει τη γεωγραφία, και τανάπαλιν.

    Νομίζω (επαναλαμβάνω: νομίζω) ότι οι ταυτότητες είναι όπως η γλώσσα: η γλώσσα είναι κάτι ατομικό, υπόρρητο και ενδιάθετο αλλά μέσα στην κοινωνία οργανώνεται κοινωνικά: δεν υπάρχει "ελληνική γλώσσα" ως αντικείμενο, γεγονός ή ουσία αλλά μια κοινότητα ανθρώπων που έχουν παρόμοιες ("ελληνικές") νοητικές γραμματικές. Αυτό τους επιτρέπει να οργανωθούν σε γλωσσική κοινότητα. Κάπως έτσι κι οι ταυτότητες ίσως.

    Στους δρόμους κατεβαίνουμε όχι για να οργανώσουμε ή να επιδείξουμε μία από τις ταυτότητές μας αλλά για να αντισταθούμε, να αγωνιστούμε κτλ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @sraosha
    γρήγορα και βιαστικά όσον αφορά το τελευταίο σχόλιο για τους δρόμους, εννοώ-νομίζω κι εγώ με τη σειρά μου-πως η αντίσταση και ο αγώνας ενάντια σε ένα κοινό εχθρό, η οχύρωση πίσω από το συλλογικό συμφέρον, αυτό το "εμείς" που λέμε και σπανίως βιώνουμε, δεν αρκούν για να ορίσουν και μια συλλογική ταυτότητα;Ούτε επίδειξη ούτε τίποτα.
    Καλή χρονιά στο νέο (εσχατολογικό κατά τους μαγιας) έτος, ελπίζω συλλογική συντροφική όμορφη με χαρές και αγώνες
    S/N

    ΑπάντησηΔιαγραφή