Αθωνιάδες

Αν και ξεθύμανε πια η υπόθεση της επίσκεψης Τσίπρα στο Άγιον Όρος, ας πω κι εγώ δυο τρία πράγματα που ενδεχομένως να συνεισέφεραν στην κατανόηση του ζητήματος. Προκαταβολικά, και για να ξεκαθαρίσω τη σχέση μου με το "Όρος", (όπως το λεν οι τόπων μύστες), είχα πολλές ευκαιρίες να πάω εκεί, αλλά ποτέ δε με ενδιέφερε ιδιαιτέρως το ταξίδι αυτό -- ακόμα και τον καιρό που πίστευα θερμά και που το Άγιον Όρος παρουσιαζόταν ως τόπος θαυμάτων και διάχυτης αγιότητας.

Λοιπόν. Ο Τσίπρας είναι αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Προσκλήθηκε από τις αγιορείτικες αρχές, το Άγιον Όρος είναι αυτόνομη και αυτοδιοίκητη πολιτεία υπό το ελληνικό κράτος. Επίσης, ο Τσίπρας είναι αρχηγός ενός κόμματος που, όσο κι αν λυσσάμε, ήδη από τον καιρό του 3%, είχε στους κόλπους του ορθόδοξους χριστιανούς που προσβλέπουν προς την Ορθοδοξία ως αφορμή προ-σοσιαλιστικής ή και προ-ελευθεριακής κοινωνικής οργάνωσης. Κακώς, αφελώς και πλανεμένα κατά τη γνώμη μου, αλλά ο Τσίπρας είναι αρχηγός κόμματος: δεν είναι ούτε ο Καστοριάδης, ούτε ο Κονδύλης, ούτε ο Ελεφάντης, ούτε δεν ξέρω ποιος είναι ο τρέχων αριστερός γκουρού.

Επίσης, ο Τσίπρας μιλάει με κλισέ, ήδη από τότε που διεκδικούσε τη δημαρχία, εκφράζεται με δίπολα και σχήματα υπεραπλουστευτικά, είτε γιατί είναι ο Τσίπρας, είτε λόγω ρητορικής στρατηγικής, μια και πια μπουχτίσαμε τους κάθε λογής ανδρουλάκηδες και βασιλείς-φιλοσόφους. Αυτό εξηγεί τη βαθιά ασυνάρτητη δήλωση περί ζαπατίστας και μοναχών. Σημασία, σ. Αλέξη, δεν έχουν τα μέσα (π.χ. κοινοκτημοσύνη), παρά ο σκοπός. Συν του ότι ο κοινοβιακός τρόπος μοναστικής οργάνωσης δεν είναι σύμφυτος με το 'πνεύμα' του ορθόδοξου μοναχισμού, αγιορείτικου ή άλλου: μέχρι πρόσφατα είχαμε και ιδιόρρυθμα μοναστήρια, όπου ο κάθε μοναχός έκανε τη δουλειά του κατά μόνας.

Και το 'Άξιον Εστί'; Εντάξει, εδώ πρόκειται για μια αμήχανη στιγμή, την οποία πολλοί έχουμε ζήσει. Σε πάνε σε κάποιο προσκύνημα, της πίστης μέσα στην οποία μεγάλωσες ή άλλης. Σου κάνουνε μια γύρα και σου δείχνουνε τα όσια και τα ιερά. Μετά έχεις βασικά τρεις επιλογές: η πρώτη είναι να φύγεις αμέσως, δείχνοντας ασέβεια ή άψογη τυπικότητα. Κατά τη γνώμη μου, και πάλι, αυτό έπρεπε να κανει ο Τσίπρας, εφόσον πήγε όχι για προσκύνημα και για την ψυχούλα του, παρά για επίσημη επίσκεψη. Η δεύτερη είναι να αρχίσεις να προσκυνάς, να καις λιβάνια, να ψέλνεις και να ανάβεις κεριά. Αν το έκανε αυτό ο Τσίπρας θα αποξένωνε το μεγάλο αντικληρικαλιστικό και άθεο μέρος της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ και όντως θα γινόταν σαν τους άλλους τους πολιτικούς, τους βδελλυρούς χριστοκάπηλους και θεομπαίχτες. Διάλεξε λοιπόν μια τρίτη λύση, η οποία αρμόζει σε ιδιώτη και αποσκοπεί στο να μην προσβάλει τον οικοδεσπότη και την πίστη του: ζήτησε κάποιες στιγμές ενατένισης και περισυλλογής μόνος του. Με αυτόν τρόπο υπαινίχθηκε μετοχή στο πνευματικό όπως το σερβίρει η αθωνική ορθοδοξία και δεν αποξένωσε αριστερορθόδοξους και δυνητικούς ψηφοφόρους, χωρίς παράλληλα να προβεί σε πράξεις και σχήματα δημόσιας ευλάβειας.

Παρακρατώ το ακροτελεύτιο σχόλιό μου.