Ερωτικές συμβουλές σε νέους άντρες

Εικάζοντας ότι με διαβάζουν και άντρες (...) κάτω των 30 (...) και επειδή έχω κέφια απόψε, καταγράφω κάποιες συμβουλές για όσους είστε μεταξύ 20 και 30, στην ηλικία της κρυφής σύγχυσης (και όχι της γλαυκής θύμησης):

Σεξ

• Το "όχι" της γυναίκας σημαίνει όχι. Εκτός και εάν έχετε συμφωνήσει μαζί της από πριν ότι το "Βύρων Πολύδωρας" σημαίνει όχι -- ή όποιο άλλο safe word.
• Το "όχι" της γυναίκας σημαίνει όχι. Τι σημαίνουν τα άλλα; Ό,τι σας φωτίσει ο θεός.
• Το "όχι" της γυναίκας σημαίνει όχι και αν ακόμη αμφιβάλλετε είστε λίγο σκουλήκι και σόρυ.
• Μην ντρέπεστε. Δηλαδή να ντρέπεστε μόνον αν υπήρξατε μαλάκας και να το παραδέχεστε στα ίσια, χωρίς "αλλά" και "όμως" μετά. Όλοι εκτιμούν μία στεγνή συγγνώμη, ιδίως αν υπήρξατε μαλάκας.
• Όλοι έχουμε υπάρξει μαλάκες.
• Μη στέλνετε dick pic εκτός και αν έχει πολλή φωτογένεια, που σημαίνει ότι είναι ή σπάνια ή κλεμμένη από το πορνχάμπ. Μη στέλνετε dick pic με το Kalispera: Τέλος.
• Είστε καλός εραστής αν αυτό που είστε, έχετε ή κάνετε αρέσει στη συγκεκριμένη γυναίκα (ή άντρα). Δεν είναι απαραίτητο να αρέσει. Ναι, ακόμα και αν την έχετε τόση (και έχει και φωτογένεια). Ναι ακόμα και αν τελειώνετε αύριο. Ναι, ακόμα και αν ξέρετε κάτι κόλπα ζόρικα. Ναι, ακόμα και αν... Από την άλλη, μπορεί να αρέσει (πολύ) αυτό που εσείς θεωρείτε χάντικαπ.
• Μην περιαυτολογείτε ποτέ περί τη λαγνουργία (το γαμήσι και τις επιδόσεις σας σε αυτό, ντε). Όταν σας παινεύουν, και δη τίποτα πρώην, ξεπεράστε τον έπαινο και δείτε μπας και παίζει επανασύνδεση. Πάντως μη μένετε στον έπαινο για το πόσο καλός εραστής είστε, μην τον αναγνωρίζετε, αποδεχτείτε τον σιωπηλά και προχωράτε παρακάτω.
• Το αρεσούμενο του ανθρώπου, το καλύτερο του κόσμου. Μην κρίνετε τα γούστα ή το τι καυλώνει την άλλη ή τον άλλο. Αν δεν γουστάρετε κάτι, πείτε το ή δείξτε το. Αλλά μην κρίνετε. Τα "πουτάνα" και τα "ξέκωλο" και τα "ψώλα" και τα "ανώμαλη", αν δεν λέγονται καυλιάρικα στην κλινοπάλη, τα λένε κάτι γυμνοσάλιαγκες και σόρυ.
• Η ζωή δεν είναι τσόντες. Αλλά οι τσόντες περιέχουν χρήσιμες ιδέες.
• Μην κάνετε καμάκι με ατάκες σακάτικες ("δεν μου σηκώνεται", "έχω πρόβλημα", "δεν ξεπέρασα ποτέ τη Μαρίκα", "την έχω μικρή", "έχω να το κάνω από τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου") τάχα για να σας λυπηθούν: αν την πέφτετε με τέτοιες ατάκες είναι πιθανόν ότι ήδη σας έχουνε λυπηθεί για λόγους άσχετους.
• Μην καταπιέζεστε. Αν είστε μαλάκας και καταπιέζεστε (μάλλον απίθανο), γιατί να μάθουν οι άλλοι αργότερα ότι είστε μαλάκας; Ε; Ας παραγνωριστούμε μια ώρα αρχύτερα.
• Μην καταπιέζεστε. Αν δεν είστε μαλάκας και καταπιέζεστε (το πιο πιθανό), τζάμπα καταπιέζεστε. Κρίμα δεν είναι;
• Να είστε κύριος. Που δεν σημαίνει σεξιστικά κυριλίκια ή ζαμπουνιές, παρά να είστε άνθρωπος. Τελεία.

Σχέσεις

• Αν δεν είστε έτοιμος για σχέση, δεν είστε έτοιμος για σχέση.
• Αν δεν ξέρετε αν είστε έτοιμος, μπορεί και να είστε. Μπορεί και όχι.
• Αν είστε έτοιμος για σχέση, είστε και άνω των 35 και πολύ ερωτευμένος. Μεγαλύνθητι ως οι κέδροι του Λιβάνου.
• Στη συμβίωση ο καθένας θα αναλάβει κάποιους τομείς. Όσο μεγαλύτερη αλληλεπικάλυψη τομέων υπάρχει, τόσο πιο εύκολη θα είναι η συμβίωση.
• Προσωπική άποψη: κάθε άντρας πρέπει να ξέρει να σιδερώνει τα πουκάμισά του (έστω και χάλια, όπως εγώ) και να κάνει λαμπίκο τον καμπινέ του προτού συμβιώσει.
• Μην είστε μαλάκας. Όταν είστε, να ζητάτε στεγνή συγγνώμη.
• Μη ζητάτε συγγνώμη μόνο και μόνο για να σταματήσει η άλλη ή ο άλλος να σας ζαλίζει.
• Δεν είστε το γιουσουφάκι κανενός (εκτός και αν είστε της BDSM κοινότητας -- καταλαβαίνετε τι λέω) και δεν είστε Πυγμαλίωνας κανενός.
• Αντίθετα με το τι έλεγαν οι παλιοί, η σχέση δεν είναι συμβιβασμός. Συμβιβασμός είναι το συναινετικό διαζύγιο.
• Το πήδημα είναι το θεμέλιο της σχέσης. Αλλά τα κτίσματα δεν είναι σκέτο θεμέλιο.
• Να ζηλεύετε. Να θυμώνετε. Αλλά να μη σας καβαλάει ούτε η ζήλεια, ούτε ο θυμός.
• Ποτέ δεν ψαχουλεύετε τα πράγματα της άλλης ή του άλλου. Ποτέ. Αν το διαπράξετε, να κάνετε ότι δεν το διαπράξατε ποτέ. Ούτε να χρησιμοποιήσετε ποτέ σε συζήτηση όσα ανακαλύψετε για επιχείρημα.
• Διάλογος και μόνο διάλογος. Και ακόμα και όταν αποτυγχάνει, πάλι διάλογος.
• Αν θέλετε να τα κάνετε όλα παρέα, ετοιμαστείτε είτε για πάρα πολύ σύντομη είτε για βασανιστική κι ατελείωτη σχέση.
• Η αμερικάνικη απόλυτη ειλικρίνεια είναι για αμερικάνικες σίτκομ. Στον πραγματικό κόσμο υπάρχει και η σιωπή, ενώ επιβάλλεται ο σεβασμός. Υπάρχει και η επίγνωση ότι η άλλη ή ο άλλος δεν είναι κτήμα μας.
• Στα δέκα χρόνια το αργότερο θα αισθανθείτε διαθέσιμοι. Οπωσδήποτε. Μην το αρνηθείτε και μην το αγνοήσετε, διαχειριστείτε το. Ή ακολουθήστε το.
• Αν μπλέξετε με παντρεμένη ή παντρεμένο, καλό κουράγιο, καλή ψυχραιμία, καλή σοφία -- και καλό παράδεισο, ενίοτε. Πρόκειται για την πιο πολύπλοκη μορφή ερωτικής σχέσης.
• Αν λαχταράτε το "για πάντα", χτίστε αντισεισμικά κι ετοιμαστείτε για το χειρότερο. Βεβαιωθείτε ότι όντως λαχταράτε το "για πάντα" και ζωή να 'χετε να το ξανασκεφτείτε, αν χρειαστεί.

Ο Ων

Συνέχεια αυτού εδώ.


Μέρος πρώτο: πηγές

*

ויאמר אלהים אל־משה אהיה אשר אהיה ויאמר כה תאמר לבני ישראל אהיה שלחני אליכם׃
(Έξοδος 3, 14)
*

καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς Μωυσῆν λέγων· ἐγώ εἰμι ὁ ὤν. καὶ εἶπεν· οὕτως ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ· ὁ ὢν ἀπέσταλκέ με πρὸς ὑμᾶς. (Έξοδος 3, 14)
*

And God said unto Moses, I AM THAT I AM: and he said, Thus shalt thou say unto the children of Israel, I AM hath sent me unto you. (Έξοδος 3, 14)
*

Ἐγώ εἰμι τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὦ, λέγει Κύριος ὁ Θεός, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ Παντοκράτωρ.(Αποκάλυψη 1, 8)
*

ego sum Alpha et Omega principium et finis dicit Dominus Deus qui est et qui erat et qui venturus est Omnipotens (Αποκάλυψη 1, 8)
*

*

Eure »Ordnung« ist auf Sand gebaut. Die Revolution wird sich morgen schon »rasselnd wieder in die Höh’ richten« und zu eurem Schrecken mit Posaunenklang verkünden: »Ich war, ich bin, ich werde sein!«  (Rosa Luxemburg - “Die Ordnung herrscht in Berlin”, Die Rote Fahne 14,14. Ιανουάριος 1919)
*

*

*

**


Μέρος δεύτερο: σχόλιο

Μια θεότητα αποκαλύπτεται σε ένα πολύ ξερό και πολύ τραχύ βουνό. Αντί ονόματος περιγραφικού, σαν κι αυτά των αιγυπτιακών και των μεσανατολικών θεοτήτων, συστήνεται με το Όνομα: είμαι αυτός που είμαι. Η πρόταση ευθύς γίνεται μετοχή: יהוה. Δεκάδες χιλιάδες θεολόγοι και φιλόσοφοι θα ζαλίζονται στη θέα και στο άκουσμά του για τους επόμενους 32 αιώνες. Η Ύπαρξη. Η Ύπαρξη που επικυρώνει τον εαυτό της.

Για την αποφυγή παρεξηγήσεων, και κάπως αραιώνοντας την απόλυτη κατάφαση της ύπαρξής Του, ο Χριστός στην Αποκάλυψη θα εισαγάγει την παράμετρο του κτιστού χρόνου: είμαι, ήμουν και σας έρχομαι (που είναι και το θέμα του οράματος της Αποκάλυψης).

Στην ελληνική εκδοχή ο Ων είναι μετάφραση της μετοχής יהוה και θα χρησιμοποιηθεί για να μαρκάρει το φωτοστέφανο της Θεότητας, ένεκα τα ίχνη εικονοφοβίας της ανατολικής χριστιανοσύνης και το εικονομαχικό παρελθόν της.

Στα αγγλικά θα μεταφραστεί πιστά ως πρόταση: I am that I am.

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ θα οικειοποιηθεί αριστουργηματικά την εσχατολογία του "ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος": αυτό που έρχεται να αλλάξει τον κόσμο, αυτό που λέει Ἰδοὺ καινὰ ποιῶ πάντα, δεν είναι κάποιος ένθρονος παντοκράτορας μέσα από λοιμούς, φωτιές και σεισμούς της συντέλειας. Αυτό που έρχεται να αλλάξει τα πάντα είναι η ανατροπή της παντοκράτειρας τάξης: η ίδια η επανάσταση, που ήταν είναι και θα είναι.

Μετά ήρθε ο κεϋνσιανισμός και γίναμε όλοι λίγο θεούληδες. Αποφασίσαμε να αλλάξουμε τον εαυτό μας προτού αλλάξουμε τον κόσμο. Και ποιος ο καλύτερος τρόπος να αλλάξεις τον κόσμο από το να τον επαναπροσδιορίσεις με βάση την υπαρξή σου, ξεκινώντας από το ότι είσαι αυτός που είσαι όπως εσύ πλάθεις τον εαυτό σου. Τα λέει η Γκλόρια μια χαρά, τραγουδώντας τον ύμνο όχι μόνον της γκεϊοσύνης αλλά και όλων όσων δεν χωράν πουθενά.

Ο αιώνας μας ξημέρωσε λίγο χιλιαστικά και Y2K, με την επάνοδο της αναμονής του Χριστού για να εγκαθιδρύσει άχρονη, ακύμαντη κι ατάραχη νιρβάνα, σαν αυτή στα τελευταία άσματα του Παραδείσου στη Θεία Κωμωδία. Μακριά από επαναστάσεις, η μελοποίηση της Αποκάλυψης από τον Πράισνερ εναγκαλίζεται μια εκδοχή του λεγόμενου τέλους της ιστορίας και της νίκης της ενωμένης χριστιανικής Ευρώπης. Καλώς ή κακώς.

Ευτυχώς υπάρχει και η κλαμένη εκδοχή της Ύπαρξης: του Καζαντζίδη. Και η σαφώς καλύτερή της του Πουλικάκου: όλα επανερμηνεύονται.

Η προμετωπίδα είναι της πάντοτε καταπληκτικής Apollonia Saintclair.

Requiem

Well I would keep it above but then it wouldn't be sky any more

So if I send it to you you've got to promise to keep it home

REM -- Fall on me

Με δυσκολεύει πάρα πολύ η αποστήθιση. Δεν μπορώ να αποστηθίσω σχεδόν τίποτα και όταν ήμουν παιδί η επανειλημμένη ερώτηση στους γονείς μου ητανε πώς μπορούν οι ηθοποιοί να θυμούνται τόσα ξένα λόγια. Η απορία παραμένει.

Ξέρω απ' έξω τον αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας, το Πιστεύω, κάποια σολωμικά αποσπάσματα, μικρά αποσπάσματα τραγουδιών. Παρακολουθώ τη Θεία Λειτουργία στα ελληνικά και το Ρέκβιεμ στα λατινικά.

To Ρέκβιεμ μού προέκυψε από μια κασέτα χρωμίου στα μέσα της δεκαετίας του '80, πολύ πριν αρχίσω να συχνάζω σε κηδείες (κι ακόμα δεν έχω πάει στις πραγματικά καταλυτικές). Η κασέτα ήτανε το Requiem του Μότσαρτ. Λόγω πρώιμης εφηβείας με εντυπωσίαζαν τα πιο θεαματικά μέρη: Kyrie, Dies Irae, Confutatis, Sanctus. Λόγω ανωριμότητας επίσης με ενδιέφερε μόνο το μέρος του έργου που είχε βγει από το χεράκι του Αμαντέους (τότε μεσουρανούσε η ταινία του Φόρμαν και η παράσταση της Μιμής Ντενίση και του Γιάννη Φέρτη). Αργότερα αγάπησα πολύ και το υπόλοιπο, ιδίως το Domine Jesu. Παραμένει ένα από τα αγαπημένα μου μουσικά έργα.

Στο μεταξύ, ως φοιτητής με τα κουτσολατινικά μου άρχισα να καταλαβαίνω τι λένε και οι στίχοι. Αντίθετα με τη δική μας νεκρώσιμη ακολουθία, που βρίσκεται σε φάση άντε γεια και κουκουρούκου, το requiem είναι πήχτρα στον μεσαιωνικό τρόμο. Σαν να μην αρκεί η φρίκη του θανάτου, το requiem επισσωρεύει πάνω της κόλαση, πολλή κόλαση, οργή, τρόμο, ενοχή, σαδιστικά ενοχικές ατάκες όπως 'quem patronum rogaturus, cum vix justus sit securus?' Αν αυτή πρέπει να είναι η μελέτη θανάτου μας, τότε η ζωή μας θα έπρεπε να είναι σύντομη για να μην καταντάει βασανιστική, όργιο ενοχής, τύψεων και μεταμελειών.

Αργότερα πήρα σβάρνα τα ρέκβιεμ: Κερουμπίνι (αριστούργημα, λένε, αλλά εγώ δεν το έπιασα), Βέρντι (εντελώς τεατράλε, όπερα για πεθαμένους), κάτι μεσαιωνικά (κηδεία φάση), Φωρέ (γλυκύτατο), Πράισνερ (σωστό, οκέι) -- κι άλλα που δεν θυμάμαι. Μετά, κατά τα πρώτα επαγγελματικά μου χρόνια το έριξα στις Λειτουργίες, λόγω Μπαχ (σι ελάσσονα) και Μπετόβεν (Solemnis).

Ακόμα ψάχνω μουσική να εκφράζει πιστά το πένθος και την απώλεια.

Μετά τα σοσιαλμηντιακά

Δουλεύω και μπροστά σε υπολογιστή από το 1997. Χρειάζομαι πάντοτε μικρά διαλείμματα μετά από παρατεταμένες περιόδους συγκέντρωσης, οι οποίες μπορεί να διαρκούν από 10 μέχρι 80-90 λεπτά. Παλιά έπαιζα παιχνίδια στρατηγικής για διάλειμμα, αργότερα χάζευα λίγο ειδήσεις, ενδιαφέροντα σάιτ ή τσόντες. Αλλά ήτανε χρονοβόρα και ξεμυαλιστικά, ιδίως τα παιχνίδια (μέχρι το Civ II και το Age of Empires έφτασα, μετά μου πέρασε). Κατόπιν ήρθανε τα σοσιαλμήντια: ιδανικό σύντομο διάλειμμα.

Τις τελευταίες βδομάδες αισθάνομαι ότι ποστάρω υπερβολικά στο Facebook. Δεν φταίει η πολιτική απελπισία του '12 πια, ούτε η περσινή ελπίδα που ήρθε κι έφυγε. Δεν φταίει πια και κανένας παροξυσμός παγίδευσης, καμμιά ασφυξία του βίου. Άλλωστε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συναναστρέφομαι πια κυρίως με πραγματικούς ανθρώπους: 11 χρόνια μετά την πρώτη ανάρτηση στο μπλογκ πολλούς τους ξέρω και προσωπικά. Θέλω να μοιράζομαι στιγμές και φλασιές κι ιδέες μαζί τους.

Λόγου χάρη, γύρναγα από τη δουλειά απόψε αργά. Οι δρόμοι εδώ στη γειτονιά είναι στραβοφωτισμένοι, σαν σκηνή θεάτρου: αλλού υπερβολικά, αλλού καθόλου. Δύο σκιές αναδύθηκαν μέσα από τους ίσκιους και λούστηκαν ξαφνικά στο φως του φανοστάτη: δύο κατάκοποι μορμόνοι.

Σκέφτηκα να το μοιραστώ με τους πραγματικούς ανθρώπους στο Facebook. Μετά συνήρθα λίγο: φλυαρώ, αδολεσχώ, το έχω παρακάνει. Θα ανοίξω την εφαρμογή και θα δω θόρυβο. Ή θα δω πάλι καναν καλό άνθρωπο να γράφει αθλιότητες, ή θα πέσω σε χαζά καλαμπούρια, ή θα υποστώ πάλι καναν πανεπιστημιακό τσέπης να με βρίζει γιατί με θεωρεί αγράμματο επειδή διαφωνώ μαζί του. Στην καλύτερη περίπτωση θα δω κάποιον να βρίζει το Facebook, ή κανα γυμνό με γάτες, ή την εύστοχη αλλά οδυνηρή διαπίστωση κάποιου ανθρώπου που είναι και οξυδερκής και ευαίσθητος. Καμμία όρεξη.

Μαγείρεψα. Άνοίγω μετά τον λάπτοπ και ανακαλύπτω αυτό. Σχεδόν αποκαταστάθηκε η πίστη μου στο μέσο. Και υπάρχει πάντα και το ίνμποξ.

Στη φωτογραφία η Ρόμι Σνάιντερ φωτογραφημένη από τον Giancarlo Botti. Clickbait, βεβαίως.

Η μόνη φορά που έφυγα από το θέατρο

Δεν εκτιμώ μια συνθήκη που δεν γνωρίζει τίποτα για τον ελληνικό πολιτισμό και νιώθω ότι κινδυνεύω μέχρι θανάτου.
Ρούλα Πατεράκη

Ένας συνάδερφος από το Γκρατς ισχυρίζεται ότι στην Αυστρία υπάρχει μουσική παιδεία και ότι αυτό το καταλαβαίνει κανείς από ένα και μοναδικό γεγονός: ο κόσμος δεν χειροκροτεί εάν δεν του άρεσε η συναυλία, ενίοτε γιουχάρει, ενώ δεν το έχει τόσο σε κακό να φύγει στη μέση συναυλίας εάν επιβάλλεται από την ατζαμοσύνη των μουσικών ή την αγαρμποσύνη του μαέστρου.

Εγώ το θέατρο το έμαθα στα 24, πιο πριν το απέφευγα κι αυτό και την ελληνόφωνη πεζογραφία σαν τον διάολο. Άρα δεν ξέρω από θέατρο, αν και βλέπω πολλά έργα πια. Επίσης δεν φεύγω από παραστάσεις και σίγουρα δεν γιουχάρω. Άρα μάλλον δεν ξέρω από θέατρο. Τέλος, κατανοώ τις επιδιώξεις του αλλά αδυνατώ να αποδεχθώ το θέατρο της Ρούλας Πατεράκη· και αυτή τη στιγμή τουλάχιστον ένας φίλος και κάμποσοι αναγνώστες κυμαίνεσθε μεταξύ ιερής αγανάκτησης κι άφατης περιφρόνησης.

Είδα το 2008 τον διπλό Οιδίποδα της Ρούλας Πατεράκη στην Επίδαυρο. Η επιλογή της σκηνοθέτιδος να προτάξει τον επί Κολωνώ ήταν κάτι που δεν με απασχόλησε ιδιαίτερα: τα κείμενα δεν είναι εικονίσματα. Η αίσθηση που έβγαζε ο επί Κολωνώ της Πατεράκη ήτανε παράστασης κλειστού χώρου: σχεδόν έβλεπα μια χαμηλή στέγη πάνω από την ορχήστρα στο ύψος του ταβανιού στην υπόγεια Ομόνοια. Αυτό κάπως με ενόχλησε, γιατί φρονώ ότι ο όποιος δημιουργός, από τον ζαχαροπλάστη μέχρι τον Μπετόβεν και από τον χτίστη μέχρι τη Συλβί Γκιλέμ, πρέπει να σέβεται το υλικό της τέχνης του και να το αφήνει να τον καθοδηγεί. Είχα και κάποιες ενστάσεις για την αίσθηση ότι οι ηθοποιοί ήτανε κάπως χαμένοι μέσα στο μεγάλο σχέδιο της σκηνοθεσίας, ένα σχέδιο σαμανικό και μυσταγωγικό. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, από έναν φτασμένο σκηνοθέτη δεν περιμένει κανείς σφάλματα, μέχρι το να έχει αντιρρήσεις μαζί του φτάνει.

Ο Οιδίπους Τύραννος με διέψευσε. Ήταν τραυματική εμπειρία από τα πρώτα λεπτά. Η υπερφίαλη και προγραμματική προσέγγιση στο έργο ήταν εξίσου σαμανική-μυσταγωγική με αυτή στον επί Κολωνώ. Ωστόσο, στον Τύραννο ήτανε σαφώς προχειρότερα στημένη και ασύμβατη με το έργο, μάλιστα κατάφερε αυτό που δεν είχε καταφέρει η οριακά επιθεωρησιακή βερσιόν Κιμούλη-Γαληνέα-Νταλάρα: να εξουδετερώσει το κείμενο (το οποίο υπεραγαπώ και γνωρίζω καλά), να το αποδραματοποιήσει και να το μετατρέψει σε στατικό δρώμενο όπως η Θεία Λειτουργία, σε μια άσκοπη διαδοχή ταμπλώ βιβάν όπου οι ερμηνείες των ηθοποιών αυτοκαταργιόντουσαν. Η Πατεράκη έδινε την εντύπωση ότι αγέρωχα αγνοούσε το κείμενο και την υπόθεση του Οιδίποδα Τυράννου με σκοπό να του φορέσει με το στανιό τον σαμανικό-μυσταγωγικό μετεωρισμό, το κουστούμι που είχε επιλέξει να ράψει για τον επί Κολωνώ.

Η είσοδος της Ιοκάστης είχε χαρακτήρα σατιρικό. Η επιμονή της σκηνοθέτιδος να μας τονίσει την εντέλει τραγική γελοιότητα και υπεροψία της Ιοκάστης έκανε το επεισόδιο να θυμίζει Γκόλφω ερμηνευτικά κι εικαστικά. Η επιπλέον απουσία σκηνοθετικής καθοδήγησης σε συνδυασμό με την έλλειψη ελέγχου της φωνής της εκ μέρους της ηθοποιού καθιστούσαν το θέαμα αβάσταχτο. Σηκωθήκαμε και φύγαμε.

Ωστόσο, κι εγώ που δεν ξέρω από θέατρο, αναρωτιέμαι: γιατί να αποκαλέσεις έναν άνθρωπο "συνθήκη"; Επειδή τον βλέπεις ως συνθήκη; Ή μήπως ακκίζεσαι με στόμφο επειδή βρίσκεσαι στο απυρόβλητο;

Άντρες

Άραγε γιατί σαλτάρουν οι άντρες τόσο πολύ τώρα τελευταία; Κι αν με ρωτήσετε γιατί μιλάω για τους άντρες, η απάντηση είναι απλή: άντρας είμαι, για τους άντρες μιλάω.

Τι εννοώ ότι σαλτάρουν οι άντρες; Εννοώ ότι ανοιχτά και ξεδιάντροπα πλέον φέρονται σκατά στις γυναίκες μέσα στις σχέσεις και πριν τις σχέσεις και μετά τις σχέσεις και εκτός σχέσεων. Εννοώ ότι λίγοι πια φέρονται σαν κύριοι. Και με το "κύριοι" ποσώς νοσταλγώ παλιοκαιρίσια πατριαρχία ή αστικές αβρότητες κι υποκρισίες (π.χ. χειροφιλήματα στις κυρίες και κλωτσιές στις πουτάνες). "Φέρομαι σαν κύριος" σημαίνει πρώτα πρώτα συμπεριφέρομαι με στοιχειώδη ευγένεια, με κατανόηση και με ενσυναίσθηση, όση επιτρέπει το ενδεχόμενο πάθος έστω. Εννοώ ότι φτύνουν εκεί που γλείφουν και όχι με τρόπο λάγνο και διεγερτικό. Οι άντρες πια έχουμε αναλάβει τον ρόλο που παλιά είχαν οι φαρμακόγλωσσες, οι γκιόσες και οι στρίγγλες: να καταγγέλλουμε την "πουτανιά" όποιας δεν μας κάνει, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν δεν μας κάνει.

Γιατί όμως;

Μέχρι πριν 40-50 χρόνια στον Δυτικό Κόσμο από θηλυκά μόνον η Μητέρα στεκόταν ως ένα κάποιο αντίπαλον δέος απέναντι στην αντρική εξουσία. Οι γυναίκες όφειλαν είτε να συμμορφώνονται είτε να κρύβονται καλά. Αυτές που κρύβονταν καλά δημιουργούσαν, κατά την ωραιοποιητική κι εξιδανικευτική διατύπωση κάποιων θεωρητικών του κοινωνικού φύλου, "μικρούς χώρους ελευθερίας" -- περίκλειστους βεβαίως. Η γυναίκα ήταν υπό, που λέμε. Και όφειλε να είναι υπό.

Ωστόσο, εδώ και 40-50 χρόνια στον Δυτικό Κόσμο, οι άντρες αναμετριόμαστε και με ελεύθερες γυναίκες. Γυναίκες που ορίζουν τα εισοδήματα, τις ζωές, τους εαυτούς και τις ορέξεις τους περισσότερο από όσο οι γυναίκες από καταβολής πατριαρχίας -- αν και όχι αρκετά. Οι γυναίκες έχουνε γνώμη και λόγο, έστω και αν φιμώνονται ακόμη. Πολλές γυναίκες δεν τα περιμένουν όλα από εμάς και δεν περιορίζονται στους ρόλους που εκάστοτε διανέμουμε στην καθεμία από αυτές: μάνα, τροφός, νοσηλεύτρια, πόρνη, μαγείρισσα, οικονόμος, μάγισσα, μαντείο.

Οι γυναίκες λοιπόν μπορούν πια να διεκδικήσουν ελευθερία. Οκέι, σε κάθε στάδιο του βίου, δημόσιο και ιδιωτικό, ξεκινούν 400 μέτρα πίσω από τους άντρες αντίστοιχων προσόντων, ικανοτήτων και προδιαγραφών. Όμως πια είναι ελεύθερες, πιο ελεύθερες έστω, έστω σε ένα μικρό μέρος του Δυτικού Κόσμου, έστω μέσα σε ένα σμικρότατο χρονικό πλαίσιο.

Η ελευθερία των γυναικών εκνευρίζει πάρα πολλούς άντρες, εκείνους που πλήρως ταυτίζονται με τα ιδεώδη της πατριαρχίας τουλάχιστον. Τα όπλα των αντρών είναι γνωστά: η ταύτιση της ελευθερίας με την πουτανιά και, αν χρειαστεί, η ταύτιση αυτής της πουτανιάς (όπως και αν εκφράζεται: υπέρμετρη επιθυμία, πολυγαμία, απροθυμία για γάμους και μητρότητες) με κάποιου είδους ψυχολογική αναπηρία, τώρα που η καύλα δεν έχει πέραση για αμαρτία.

Η ελευθερία των γυναικών αναστατώνει τους άντρες, που είμαστε ξέρω γω 70% κατασκευές της πατριαρχίας και 30% αρσενικοί άνθρωποι, με τον τρόπο που οι σπουδαγμένοι αποικιοκρατούμενοι έβαζαν τους αποικιοκράτες σε σκοτούρες: τι να τους κάνεις δαύτους; Αντίστοιχα προβληματιζόμαστε τα αρσενικά: ναι μεν δεν θέλουμε να τις ευνουχίσουμε, αλλά πασχίζουμε να έχουμε την αποκλειστική επικαρπία της λίμπιντό τους. Κι όσο αυτό δεν γίνεται να το πετυχαίνουμε πάντοτε, γιατί και οι γυναίκες είναι άνθρωποι με αυτεξούσιο και δικά τους όνειρα, χούγια και γούστα, σαλτάρουμε. Και έτσι τους φερόμαστε σαν μαλάκες: πότε παριστάνοντας τους πατεράδες και τους πυγμαλίωνες, πότε με καθαρή εξουσιαστική βία, πότε παριστάνοντας τις γκιόσες όλο κουτσομπολιά και λαχτάρα να πομπέψουμε.

Και τι να κάνουμε οι άντρες; να καταργήσουμε το πάθος και την κτητική λύσσα του, ναούμ; να γίνουμε μεγαλόψυχοι κερατάδες; να μη σκεφτόμαστε εμμονικά ότι δεν είναι παρθένες όσες είναι μαζί μας; να χαιρόμαστε που είμαστε μαζί τους αντί να μετράμε τους πρώην και τους επόμενούς τους και τα εκατοστά των ψωλών τους; τι πρέπει να κάνει κι ο άντρας ο λευκός ο στρέιτ, που είχε το 90% των προνομίων κι έχει ξεμείνει στο 85%;

Η γνώμη μου είναι, κι είναι η γνώμη μου και μόνο, ότι υπάρχει κάτι πολύ δυνατό και ζωογόνο στο πάθος, στην αφοσίωση χωρίς προϋποθέσεις. Και δεν μιλάω για ισόβια δεσμά και τέτοια, μιλάω για το να μη θέτεις στο πάθος όρους και προϋποθέσεις (π.χ. την προϋπόθεση της μονογαμίας, αλλά όχι μόνο). Μιλάω για το να μη σε βασανίζει η προοπτική της μακράς διαρκείας αλλά να την αφήνεις να ξεδιπλωθεί από μόνη της, εάν πρέπει και εάν μπορεί να εκδηλωθεί. Άλλωστε με το στανιό μόνον ο σωφρονισμός λειτουργεί και με τον πειθαναγκασμό σχεδόν τίποτε. Αλλωστε η καύλα είναι το τυράκι που μάς φέρνει κοντά αλλά το σεξ από μόνο του δεν μπορεί να μας κρατήσει μαζί. Άλλωστε το "βλέποντας και κάνοντας" είναι σαφώς καλύτερη μέθοδος από τα αμέτρητα ματαιωμένα LFE του κόσμου τούτου.