Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011
Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2011
Ο φίλος μας ο Καντάφι
(αφιερωμένο σε όσους την έχουνε μικρή τη μνήμη)
Μουαμάρ Καντάφι:
Ο φίλος του Μεγάλου Ανδρέα, χάρη στον οποίο τα βρήκε με τον άλλο φίλο Μιτεράν στην Ελούντα, σε μια κίνηση μυστικής διπλωματίας, η οποία απαγορεύεται από το ελληνικό Σύνταγμα και στην οποία ειδικευόμαστε, όπως μάθαμε τη μία φορά που τα κάναμε μούσκεμα, χάρη στους φιλόκουρδους παύλους μελάδες (χαρχ) και την υπόθεση Οτσαλάν. Στο μεταξύ αγοράστηκαν κάτι Μιράζ 2000.
Ο άνθρωπος που θαύμαζαν οι πασοκάνθρωποι του '81-'89, που θα έφτιαχνε τεχνητό ποτάμι για να αρδεύσει τη Σαχάρα, που τράβαγε γραμμές θανάτου, γραμμές Αουζού στο Τσαντ και μετά μαζευόταν καρπαζωμένος από τους αδίστακτους (αυτό χωρίς ίχνος ειρωνείας) ιμπεριαλιστές.
Ο άνθρωπος που διέταξε να ανατιναχτεί επιβατικό αεροπλάνο για παραδειγματισμό, στη λαμπρή παράδοση της κατάρριψης του κορεατικού τζάμπο.
Ο άνθρωπος που ελέω πετρελαίου έγινε εσχάτως φίλος και της Ιταλίας και της Βρετανίας αλλά και της Ελλάδας, πατρονάροντας τον πρωθυπουργό χώρας της ΕΕ σαν να ήταν ιταλίδα γκομενίτσα που της χάρισε τζάμπα Κοράνι.
Ο καραγκιόζης μπερλουσκονικών προδιαγραφών, ο κομπλέ περιφερόμενος θίασος: με τέντα και ένοπλες μοντέλες.
Ο αναγκαίος δικτάτορας που χρειάζονται οι χαχόλοι. Αντίθετα από τον αμερικανόδουλο Μουμπάρακ, αυτός πιο αναγκαίος, γιατί θα άνοιγε τον δρόμο στον σοσιαλισμό. Ο πολιτικός άνδρας που θαύμαζε 0 Μανώλης Γλέζος γιατί κατάργησε τα κόμματα κι εφάρμοσε την άμεση δημοκρατία.
Ο αιμοσταγής τύραννος, που διέπραξε ό,τι μόνον οι Βρετανοί (βετεράνοι αυτοί) τόλμησαν να κάνουν το '72 στην Bloody Sunday: να ρίξουνε στρατό πάνω σε αμάχους. Και οι ευθύνες της μικρής αδύναμης και πάντα ριγμένης Ελλάδας. Της πάντα γελαστής και γελασμένης, που θέλουμε να λέμε.
Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011
Fire in Cairo
Γύριζα από την τράπεζα σήμερα, όπου μόλις είχα μάθει ότι ο κυπριακός Τειρεσίας λέγεται Άρτεμις (γιατί; επειδή είναι παρθένα; ή επειδή είναι κυνηγός;) κι άκουσα το παρακάτω πετακαταπληκτικό άσμα:
ΚάιροΕγώ δεν έχω να πω τίποτα. Τα λέει όλα η ποίηση, πάντοτε πολυδιάστατη και, σε αυτή την περίπτωση, επίκαιρη.
Στίχοι: Πήγασος
Μουσική: Πήγασος
Πρώτη εκτέλεση: Σάκης Ρουβάς
Θες να το ξεχάσω
και να το προσπεράσω
δεν ήταν, λες, λάθος σοβαρό.
Αν θες να γυρίσεις
πρέπει ν' ακολουθήσεις
εξαγνισμού τελετουργικό.
Θέλω στο Κάιρο να πας
για να μετανοήσεις
στης πυραμίδας τα σκαλιά
συγνώμη να ζητήσεις.
Θέλω χιλιόμετρα εκατό
γυμνή να περπατήσεις
μες στην καυτή την έρημο
και τότε ας γυρίσεις.
Για να σε κρατήσω
και να σε συγχωρήσω
άκου αυτό τώρα που θα πω.
Για την απιστία
υπάρχει θεραπεία
εξαγνισμού τελετουργικό.
Θέλω στο Κάιρο να πας...
Κι αν δε κάνεις όλα αυτά
με ένοχη καρδιά
δε θέλω πίσω πια να γυρίσεις.
Με τις τύψεις σου να ζεις
που πια δε θα μπορείς
τα μάτια μου ξανά ν' αντικρίσεις.
Θέλω στο Κάιρο να πας...
Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011
Σύγχρονες μορφές μαντείας
Το γκάλοπ έκλεισε. Τα αποτελέσματα τα βλέπετε δίπλα: στο πνεύμα της εποχής, νικήτρια είναι η αποχή και ανάμεσα στους ψηφίσαντες η ψήφος διαμαρτυρίας (δε μας χε, ρε σρα) με 55%.
Αυτό μου θύμισε ένα σημείωμα που ήθελα να γράψω για σύγχρονες μορφές μαντείας. Διότι, βεβαίως, ο τεχνικός πολιτισμός προχωρεί και μας παρέχει περισσότερους διαύλους μέσα από τους οποίους θα πείσουμε τους εαυτούς μας ότι κυλάει στάγδην το μεταφυσικό για να ποτίσει τις καθημερινότητές μας. Παράλληλα, ο πνευματικός πολιτισμός βρίσκεται κάπου εκεί στον 19ο, ή και πιο πίσω, οπότε η ανάγκη να βρούμε μαντικούς διαύλους παραμένει.
Προτείνω λοιπόν τα εξής δοκιμασμένα:
PINομαντεία: σου στέλνει η τράπεζα PIN. Εφαρμόζεις όλες τις αριθμομαντικές και λεξαριθμικές μεθόδους που ξέρεις. Επειδή ο PIN είναι (ψευδο)τυχαίος, σίγουρα κάποια "ανώτερη δύναμη" θα μιλάει μέσα από αυτόν. Εγγυημένα πράματα.
Ραδιομαντεία / Κλιπομαντεία: Διαλογίζεσαι πάνω στο ερώτημά σου, λ.χ. "θα απολυθώ;" Ανοίγεις κανάλι μόνο με βίντεο κλιπ ή το ράδιο. Το επόμενο τραγούδι, προφητικώ και αλληγορικώ τω τρόπω, περιέχει την απάντηση. Προσοχή στην επιλογή καναλιού ή σταθμού, αν έχει το πλέιλιστ του μπαρμπα-Γιάννη Σπόνσορα, τα αποτελέσματα δεν είναι εγγυημένα. Πάντως, αν πέσει το "πάγωσε η τζιμινιέρα" (δεδομένων και των ασυμπτωτικά μηδενικών πιθανοτήτων να πέσει το "πάγωσε η τζιμινιέρα"), τυπώστε βιογραφικά και αναζητήστε σουπερμάρκετ στο οποίο θα επενδύσετε την (υποθετική) αποζημίωση.
iPodομαντεία: Διαλογίζεσαι πάνω στο ερώτημά σου, λ.χ. "Είναι προβληματικός/-ή ή φέρεται έτσι επίτηδες;". Προχωράς στο iPod ένα τραγούδι μπροστά (έχοντας πρώτα επιλέξει shuffle). Το επόμενο τραγούδι, προφητικώ και αλληγορικώ τω τρόπω, περιέχει την απάντηση. Η iPodομαντεία έχει το πλεονέκτημα ότι τα τραγούδια μέσα από τα οποία θα επιλεγεί μαντικώς η απάντηση έχουν πρώτα επιλεγεί από εσένα, άρα λένε κάτι για τη ζωή σου και μάλιστα με τρόπο που τον καταλαβαίνεις. Για παράδειγμα,: αν είσαι της κλασικής, άμα σου πέσει η Σονάτα του Κρώυτσερ, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι: "είσαι υπογαμημένος, ασχολήσου με τα φιλοτήσια έργα και πιες ένα κρασί"· άμα σου πέσει το κοντσέρτο του Μέντελσον για βιολί, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι: "όχι μόνο το κάνει επίτηδες, αλλά σε έξι μήνες θα είσαι αλκοόλας" -- αν είσαι των ελληνικών, του ροκ, των κλαρίνων, της ελεχτρόνικα, της μπαλάντας, αντιστοίχως. Προσοχή όμως: άμα η λίστα αναπαραγωγής περιέχει λιγότερα από 150 τραγούδια, η αξιοπιστία της μεθόδου είναι περιορισμένη: καλύτερα λοιπόν απευθυνθείτε σε κάποιον με κληρονομικό χάρισμα. Επίσης: αν πέσει Πλιάτσικας η απάντηση είναι "πόνα" ή "ψόφα" (ανεξαιρέτως ερώτησης). Για τους Tool, τους Tindersticks, τον Τερλέγκα και την Τσανακλίδου οι απαντήσεις περιέχονται στο σχετικό συνδρομητικό σάιτ που θα φτιάξω σύντομα.
Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011
Επιλογές από τον ημερήσιο τύπο
Κερατέα, όπως Ραμάλλα -- αφήστε τη Γάζα ήσυχη, ούτε που τη διανοούμαστε τη Γάζα. (Για να το βρίσκω στο μέλλον.)
Η προέλευση της Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη: το όριο της φωτιάς.
Πόθος και αφοσίωση. Ή ο πόθος ως φάρμακο της μοναξιάς, αλλά μάλλον, τελικά, η άρνηση της μοναξιάς ως πόθος.
Και πάνω που πήγα να πατήσω το 'δημοσίευση', σκέφτηκα: "να οι εμμονές σου". Εκτός από τη μουσική και τα βιβλία.
Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011
Μεταξύ δύο αιώνων
Το 1997, τον καιρό του IRC, ενώ άλλοι έκαναν τσατ για σάιμπερ και για να βρούνε γκόμενους και γκόμενες, εγώ έψαχνα κόσμο να μιλήσω. Το 2005, όταν ξεκίνησα το μπλογκ, ομοίως. Αυτά δεν τα λέω με τον παραμικρότερο υπαινιγμό ότι, π.χ., είμαι αγνός διαδικτυακός πατριώτης ανάμεσα στους υστερόβουλους ή τέτοιες ανοησίες. Με τίποτα, άλλωστε είμαι από τους τελευταίους (;) ονειροπόλους υπερασπιστές της λίμπιντο, και της δημόσιας έκφρασής της. Θέλω απλώς να πω ότι... αλλά ας το πω καλύτερα.
Το 1997 γνώρισα στο IRC έναν αμερικανό φοιτητή του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Ώστιν (UT Austin). Επειδή έμπαινε στο ίντερνετ μαύρη νύχτα δική του, βόλευαν οι ώρες για να μιλάμε. Αφού τότε δεν είχαμε καλά καλά σαρωτές και κάμερες (άσε δε ψηφιακές φωτογραφίες), δεν ξέρω τίποτε γι' αυτόν πέρα από όσα μου έλεγε. Η φάση με το τσατ ήτανε για μένα σαν εκτροχιασμένη αναβίωση της εποχής των πένπαλ κι εκείνης της φιλανδικής εταιρείας που σου τους έβρισκε με αμοιβή δύο διεθνή ταχυδρομικά κουπόνια (κάτι που στο Γυμνάσιο μάς φαινόταν σχεδόν ανυπέρβλητα δυσεύρετο).
Ο Τόμας ήτανε σίγουρα νερντ, ευφυής νότιος βαπτιστής. Έφτιαχνε τεχνητές γλώσσες (κάτι που φρονώ ότι θα έπρεπε να εκλείψει με τον θάνατο του Τόλκιν) και σπούδαζε πέντε πράματα μαζί. Τον κορόιδευα τότε, του έλεγα για τα αμερικάνικα πανεπιστήμια σούπερ μάρκετ, βάλε κι απ' αυτό να έχουμε. Αλλά, φυσικά, ό,τι κοροϊδεύεις θα το λουστείς κάποια στιγμή. Το major του πάντως ήτανε Σύγχρονες Γλώσσες. Νομίζω.
Ο Τόμας μού είχε πει μια σοφή κουβέντα, που την κατάλαβα πέρσι (έγραψα για το θέμα αλλά δε βάζω λινκ γιατί προσβάλλω τις ευαισθησίες αναγνωστών που δικαιολογημένα ζοχαδιάζονται με τόση αυτοαναφορικότητα). Είπε λοιπόν ότι η Αμερική φαντάζει τόσο μπανάλ και πανηλίθια στους Ευρωπαίους αλλά και στους ανθρώπους των "πόλεων" (όρα Βοστώνη-Νέα Υόρκη-Λος Άντζελες-Σαν Φρανσίσκο) επειδή είναι πολιτισμικά πλουραλιστική χώρα, "a cultural democracy", έτσι το έθεσε. Ακολούθησαν εβδομάδες συζητήσεων: αυτά έχουνε τα νιάτα και η επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο μέσω πληκτρολογίου.
Τι εννοούσε, εν ολίγοις: κάτι που πια μας είναι σχεδόν ξεκάθαρο. Όταν η παραγωγή πολιτιστικού προϊόντος (τραγουδιού, χορού, αθλημάτων, διαγωνισμών, ζωγραφικής, θρησκείας, κειμένων, αρχιτεκτονικής κτλ.) φεύγει από τα χέρια των μορφωμένων (και επιδοτούμενων ή φραγκωμένων) ελίτ, τότε βρίσκει χώρο έκφρασης και το κιτς. Μου έφερνε για παράδειγμα τους αγώνες monster truck.
Βεβαίως, τότε, τον περασμένο αιώνα, παιδί καθώς ήμουν της κουρλής (που λέμε στην Κεφαλονιά) παιδείας μας, μόνον τα monster trucks, τη ρώσικη ποπ -- η οποία εκπαραθύρωσε τη γενικευμένη καταβύθιση στην κλασσική μουσική που επικρατούσε στη Σοβιετική Ένωση -- και τέτοια έβλεπα. Τώρα ξέρω ότι η γενίκευση της δυνατότητας για πολιτιστική παραγωγή, είτε λόγω του ότι έχει περισσότερα λεφτά η πλέμπα, είτε λόγω του ότι δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, μας έδωσε και τα μπλουζ, και την προσφυγική λαϊκή αρχιτεκτονική (που μελέτησε ο Άρης Κωνσταντινίδης), την πόβερα κουζίνα και τους λαϊκούς θρησκευτικούς ύμνος της Νότιας Ιταλίας και τόσα άλλα. Και τα μπλογκ. Κι όλα.
Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011
Another journey by train
Απόσπασμα από το μυθιστόρημα, που δεν πρόκειται να εκδοθεί. Το τελείωσα το 2003, διαδραματίζεται το 2012. Υπέθετα τότε ότι η ανάπτυξη των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα ήταν εφικτή και μάλλον αναμενόμενη. Τα υπόλοιπα, δικά σας
Εδώ. Εκεί. Αυτό δεν είναι το τραίνο της Γλασκώβης, που ευτυχώς δεν πήρα, είναι η αμαξοστοιχία 626 για Παλαιοφάρσαλο-Πλατύ-Θεσσαλονίκη-Αλεξανδρούπολη-Πύθιο(-Κωνσταντινούπολη). Τώρα που δεν έχει πια, εδώ και χρόνια, μουτζούρηδες (τις αμαξοστοιχίες υπ’ αριθ. δεκαπέντε-κάτι) και ‘απλά’ (υπ’ αριθ. πεντακόσια-κάτι), αυτή είναι η τελευταία ταχεία: το πιο αργό τραίνο δηλαδή, που θα μού δώσει καιρό να νιώσω την αλλαγή τοπίου, κατάστασης, κόσμου, ζωής – αντίθετα με τις λαχανιασμένες τέσσερις ώρες του αεροπλάνου. Είναι και το πιο φτηνό μέσο για Κομοτηνή – αντίθετα με την αλυσιτελή πολυτέλεια των Ιντερσίτυ. Επιπλέον, η 626, και όχι κάποιο διαστημικό Ιντερσίτυ made in Germany, συνδέει απευθείας Αθήνα και Πόλη, αποτελώντας διακριτικό δείγμα υπεροψίας μας και σχετικής υποβάθμισης της φιλίας και υποστήριξής μας προς την ακίνδυνη πλέον Τουρκία. Και ας μη θέλει ακόμα κανείς να το παραδεχτεί αυτό το τελευταίο. Άλλωστε η Πόλη είναι δική μας κατά βάθος. Όπως το Λονδινο είναι των Νορμανδών, κατά το ίδιο βάθος των πεντακοσίων τόσων ετών, δεν ξέρω από χρονολογίες. Αυτά για την αμαξοστοιχία 626 και τα αντεθνικά μου σχολιάκια. Γύρισα μια κυνική γενιτσαρίνα από την Εσπερία.Αλλά το να μιλάς για μυθιστορήματα που δεν μπορεί να διαβάσει ο άλλος είναι βαρετό. Όπως είπε και ο σοφός Κουκουζέλης κάποτε: "το πιο βαρετό σεξ είναι αυτό που δεν κάνεις". Έτσι, το πιο βαρετό μυθιστόρημα είναι αυτό που δε διαβάζεις.
Είμαι κάπου στη Βοιωτία κι αυτό αριστερά μάλλον είναι ο Παρνασσός. Η Μεγάλη Χαμουτζία.
Από όλα τα μέσα συγκοινωνίας μου αρέσουν όσα έχουν σιδηροτροχιές: τραμ, μετρό, τρένα. Ακόμα και το τελεφερίκ του Λυκαβηττού ή τα φινικυλαίρ που ανεβαίνουν τις ανηφόρες της Λισσαβόνας. Κόβετε τα τρένα, μου κόβετε τη χαρά, μου κόβετε το ταξίδι. Και πολλά άλλα, πολύ σημαντικότερα.
Τα τραίνα (δεν έχω αποφασίσει πώς γράφεται) δεν είναι για να τα βλέπεις να περνούν. Ποτέ δεν κατάλαβα το trainspotting και πάντα λυπόμουν τον καημένο αλλά ηρωικό σταθμαρχούλη, τον άνθρωπο που έβλεπε τα τρένα να περνούν (ακούστε ωραία μετάφραση τίτλου: ακούγεται σαν τρένο που περνάει, μπλουζάρει μετρικά). Τα τρένα είναι να τα παίρνεις και να σε πηγαίνουν, έστω κι αν χρειάζονται 8μιση ώρες για Σαλονίκη, όπως ο ματρακάς που έμεινε δις εκείνο το μοιραίο φθινόπωρο του '97.
Βεβαίως αυτά δεν τα γράφει κάποιος ρεαλιστής που αντιλαμβάνεται την αναπόδραστη ιστορική πραγματικότητα που υπαγορεύει η ελέυθερη κι απαραβίαστη αγορά: να ξηλωθούν οι σιδηροδρομικές γραμμές και να γεμίσουμε από δρόμους με διόδια, δρόμους λαμπρούς όπως το τμήμα Κόρινθος-Ρίο της ΠΑΘΕτικ. Όλα αυτά τα γράφει ένας στον κόσμο του, κάποιος που μικρός αντιπαθούσε τη Λιλιπούπολη με τις τσιριχτές φωνές, τα αχώνευτα τραγούδια, τις αλλόκοτες ιστορίες και τα παράξενα ονόματα. Κουτός και ταπεινός όπως ήταν, μόλις άκουγε τη σάλπιγγα της Λιλιπούπολης, αμέσως γύριζε τη βελόνα του ραδιοφώνου ΙΤΤ στον Τσουφτσούφη και το Τραινάκι. Δεύτερο Πρόγραμμα, νομίζω.
Μια και μιιλάμε για τρένα. Εδώ και βδομάδες με ενοχλεί αυτή η ανόητη διαφήμιση.
Θα μου πεις, διαφήμιση είναι, τι περιμένεις; Ε, ναι, γι'αυτό λέω "ενοχλεί", όπως μας ενοχλεί μια μύγα το καλοκαίρι ή μια χαραμάδα που μπάζει τον χειμώνα.
Ξεκινάει λοιπόν με χαζά κλισέ για τη γενιά αγγλακίων που θα πληρώνουν τη μάνα και τον πατέρα τους σε δίδακτρα: αφήνουμε την πρώτη γκόμενα, πάμε ταξίδι στη ζούγκλα για να δεθούμε με τους φίλους, αφήνουμε τη μανατζεροθέση που θα μας έκανε πλούσιους και γινόμαστε σκηνοθέτες, ενώ βρίσκουμε και μια αδελφή ψυχή με την οποία κάνουμε ένα κουτσούβελο, ή περισσότερα. Και μετά η δυσβάσταχτη κοινοτοπία:
"Πιστεύω ότι κάθε τρένο που παίρνω είναι το σωστό."
Αυτή η στάση στα αγγλικά λέγεται smugness, συνταίριασμα υπερβολικής αυτοπεποίθησης, υπεροψίας και ψυχαναγκαστικά κουλ διάθεσης. Στα ελληνικά λέγεται "είμαι παρτσακλός και δεν το ξέρω (αφού πιστεύω ότι κάθε επιλογή που κάνω είναι και η σωστή)".
Ας εξηγήσει κάποιος στον ουισκάτο γκόμενο με την ολοστρόγγυλη εκφορά που παριστάνει τον Κρίστοφερ Νόλαν (μεγάλη η χάρη του σχεδόν συμφοιτητή) μασουλώντας το καταπίστευμα των γονιών του ότι το τρένο που παίρνεις είναι συνήθως το τρένο που θα περάσει -- αν περάσει στην ώρα του, δηλαδή.
Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011
Άσυλο
Πηγαίνω στη δουλειά με τα πόδια όσο πιο τακτικά μπορώ, δεν είναι πολύ μακριά. Η διαδρομή δεν είναι ούτε ιδιαίτερα ευχάριστη ούτε αξιοσημείωτα δυσάρεστη. Έχει όμως έναν κόμπο, περίπου στα δύο τρίτα της από το σπίτι.
Εκεί βρίσκεται ένα ίδρυμα από αυτά που δεν έχουν όνομα, πολλοί τα λένε "κλινικές", άλλοι άλλα πράγματα, πιο περιφραστικά. Όταν κάνει πολύ κρύο ή πολλή ζέστη δεν μπορείς να καταλάβεις καν ότι πέρασες απ' έξω του: το καλοκαίρι είναι όλοι οι τρόφιμοί του κλεισμένοι μέσα κάτω από τον κλιματισμό, το χειμώνα μέσα και δίπλα στη θέρμανση.
Στις σύντομες ενδιάμεσες εποχές οι τρόφιμοί του κάθονται έξω, σε μια βεράντα που από το στενό πεζοδρόμιο χωρίζει μια διάτρητη πρασιά. Ακόμα κι όταν περπατώ αφηρημένος και απορροφημένος στα δικά μου, συνήθως δηλαδή, με ειδοποιεί η μυρωδιά του ιδρύματος ότι πλησιάζω: μυρίζει έντονα χλωρίνη σφουγγαρίσματος και ανθρωπίλα, τη διάχυτη μυρωδιά των ανθρώπων που μπαγιατεύουν. Είναι η μυρωδιά του ασύλου, η βάρβαρη αλλά λειψή καθαριότητα των κλινικών της επαρχίας, των μικρών γηροκομείων, της κόπωσης που δεν έχει ελπίδα.
Ανεξαιρέτως σηκώνω το κεφάλι. Οι τρόφιμοι μοιάζουν να είναι διαφόρων αιτιολογιών: ψυχικά ασθενείς, νοητικά ασθενείς, (απ)εξαρτημένοι, κινητικά ασθενείς, γέροντες. Υποψιάζομαι ότι δύο-τρεις από αυτούς, που τους αφήνουν να βολτάρουν στο πεζοδρόμιο, εκτός της περίφραξης, για τσιγάρο, είναι απλώς άστεγοι. Ίσως κάποιος φιλάνθρωπος πληρώνει τη φιλοξενία τους εκεί. Ποιος ξέρει.
Δεν έχω να καταγγείλω τίποτε, άλλωστε ξερω μόνον όσα έχει σαρώσει η ματιά ενός βιαστικού περαστικού τρεις-τέσσερις ντουζίνες φορές. Πάντως οι άνθρωποι που φροντίζουν τους τροφίμους φαίνονται ζεστοί, κεφάτοι, χαλαροί -- άλλωστε ή έτσι γίνεσαι σε αυτές τις ιερές αλλά ψυχοφθόρα μπανάλ δουλειές, ή τύραννος. Ή συντρίβεσαι. Αντιλαμβάνομαι ότι οι υπερήλικες και οι ψυχικά ασθενείς, όσοι έχουν ανίατες αρρώστειες και οι ανάπηροι δε θα 'πρεπε ίσως να συνυπάρχουν ανάκατα. Δεν ξέρω από αυτά τα πράγματα. Αισθάνομαι τη γνωστή κι αναμενόμενη θλίψη όταν περνάω μπροστά από αυτό το άσυλο, δεν έχω χρόνο και διάθεση να κρίνω. Περνάς από μια βεράντα με ήλιο και βλέπεις το μέλλον σου, το μέλλον δικών σου, το εναλλακτικό παρόν σου, το ακυρωμένο μέλλον άρρωστων παιδιών.
Σήμερα έπιασε το μάτι μου έναν σκούφο πίσω από την καγκελόπορτα του ιδρύματος, γύρισα προς το μέρος του. Ο σκούφος, κατεβασμένος χαμηλά έκρυβε ένα φθαρμένο πρόσωπο με ένα βαθύ βαθούλωμα πάνω αριστερά. Του χαμογέλασα. Μάλλον δεν το πρόσεξε, θα έχει συνηθίσει να τον κοιτάζουνε με φρίκη και κάποια αηδία. Κι αυτό ανθρώπινο είναι. Άλλες φορές το βλέμμα μου διασταυρώνεται με κάποιου που μοιάζει με τον Παπαδιαμάντη: είναι ένας από αυτούς που είτε είναι απλώς άστεγος, είτε τον κατέστρεψε το αλκοόλ (το νόμιμο ναρκωτικό μας). Μάλλον του φαίνομαι αστείος, με κοιτάει με θυμηδία, ίσως του φαίνεται αλλόκοτος ο χοροπηδηχτός διασκελισμός μου και η βιασύνη στο βάδισμά μου, τα γκροτέσκα ακουστικά στα αυτιά μου. Δεν ξέρω.
Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011
Άσυλο
Η σχέση μου με το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι σχεδόν ανύπαρκτη από τον καιρό που πήρα πτυχίο και ξεκουμπίστηκα. Η γνώμη μου για τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν είναι πολύ καλή. Βεβαίως, όπως εγραψε κάπου ο Τάλως, τα πανεπιστήμιά μας είναι αυτά που θέλει η ελληνική κοινωνία, γι' αυτό είναι έτσι: βρώμικα, υποεξοπλισμένα, σκόρπια, σκορπισμένα σε πολίσματα, κωμοπόλεις και επίνεια. Τα πανεπιστήμιά μας όντως κλυδωνίζονται μεταξύ στυγνής καθηγητοκρατίας και της άθλιας αυθαιρεσίας τσανακογλειφτών και χαβαλέδων· για τις νεολαίες μιλάω: κομματόδουλα κωλόπαιδα και αριβίστες που προσδοκούν την κομματική ή πελατειακή εξαργύρωση της συμβολής τους στη συμπόρευση του ελληνικού πανεπιστημίου με τις αθλιότερες και πιο ατελέσφορες και αντιπαραγωγικές υπηρεσίες (ναι, "υπηρεσίες") του ελληνικού κράτους.
Ωστόσο, τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν παύουν να είναι πανεπιστήμια. Παρά τις βδέλλες-νεολαίες και τα καθήκια-καθηγητές και το αμήχανο (όταν δεν αποφασίζει να δράσει καταστροφικά) κράτος, υπάρχουν σοβαρά τμήματα, σοβαρές σχολές και σοβαρά πανεπιστήμια (το ΕΜΠ είναι λ.χ. ένα από αυτά). Κι ενώ η ελληνική κοινωνία έχει εν πολλοίς καταφέρει να φτιάξει τα πανεπιστήμια που θέλει, δηλαδή ιδρύματα που παράγουν πτυχιούχους προς απασχόληση χωρίς όμως να ζορίζουν τα καημένα τα παιδιά, επιμένω, δεν παύουν να είναι πανεπιστήμια. Ένα από τα πράγματα που διακρίνει τα πανεπιστήμια από άλλα ιδρύματα, ακαδημαϊκά μπουζουξίδικα και μπουτίκ πτυχίων (σαν αυτά που ονειρεύονται πολλοί) είναι και η ακαδημαϊκή ελευθερία και η προάσπισή της. Το άσυλο προστατεύει την ακαδημαϊκή ελευθερία από την κρατική εξουσία, τον βασικό εχθρό της. Ένας άλλος εχθρός της είναι η Πανσπουδαστική και τα συναφή της -- θυμάστε λ.χ. την υπόθεση "σωστή σκέψη"; Αυτά όμως είναι ενδοπανεπιστημιακές υποθέσεις, και οι απόπειρές τους να φιμώσουν την ελεύθερη έκφραση εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των πειθαρχικών συμβουλίων (χάχαχαχαχα).
Το άσυλο λοιπόν προστατεύει την ακαδημαϊκή ελευθερία από την κρατική εξουσία. Και πάει για κατάργηση. Γιατί; Γιατί, λέει, έχει γίνει αντικείμενο κατάχρησης. Ενδιαφέρον επιχείρημα, ας το δεχτούμε: όντως, με το που μπήκαν οι μαύροι βρωμιάρηδες στη Νομική (αντί, λ.χ., για τα ξεχαρβαλωμένα αμφιθέατρα του Παντείου, το αλωμένο κτίριο της Φιλοσοφικής του ΑΠΘ, τα ΤΕΙ ανά την επικράτεια) ξάφνου αντιληφθήκαμε ότι το άσυλο έγινε αντικείμενο κατάχρησης. Όμως αν καταργούσαμε ό,τι έχει γίνει αντικείμενο κατάχρησης ή αυθαιρεσίας στον δημόσιο βίο, -- την Αστυνομία, το σωφρονιστικό σύστημα, τις αναθέσεις έργων του Δημοσίου, τις προμήθειες του Στρατού κτλ. -- τι θα γινόταν; Δε θέλω να το σκέφτομαι.
Θα ήταν τιμιότερο όσοι επιδιώκουν και (δεδομένης της Παλινόρθωσης του Αυταρχισμού στην Ελλάδα) θα καταφέρουν να καταργηθεί το άσυλο, να πουν ευθαρσώς: είμαστε εχθροί της ακαδημαϊκής ελευθερίας. Όπως, π.χ., θα ζητήσουν μαζικές απελάσεις μεταναστών (δυστυχως ατελέσφορες εδώ και 20 χρόνια που έχουμε μετανάστες) και την επαναφορά της θανατικής ποινής όταν κάποιος πεινασμένος σφάξει αποτροπιαστικά κάποια εξαθλιωμένη γριούλα συνταξιούχο.
Και βέβαια, όπως είπε ο Κύριος, του υιού του ανθρώπου του μέλλεται να παραδοθεί, πλην όμως αλίμονο σε αυτόν που θα τον παραδώσει. Αλίμονο στις πανεπιστημιακές αρχές που δεν θέλησαν να ενοχλήσουν κανένα παιδί και καμμία παράταξη και δεν κίνησαν πειθαρχικά κατά βανδάλων και τέτοιων. Αλίμονο στις νεολαίες που απαξίωσαν το άσυλο, το ευτέλισαν ή το υπονόμευσαν. Όλοι αυτοί παρέλαβαν πανεπιστήμια, έστω κουτσά, και θα παραδώσουν ανθυποκολλέγια. Μέχρι να έρθουν επιτέλους τα κανονικά κολλέγια, με ορθομαρμαρώσεις άθικτες, τουαλέτες καθαρές, βιβλιοθήκες σπονσοραρισμένες από την ιδιωτική πρωτοβουλία και τις ανάγκες της, αμφιθέατρα όπου τα συνθήματα θα τιμωρούνται με χρηματικά πρόστιμα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)