Ο Alberich, παλιός μπλογκάς και μέγα πνεύμα που ακόμα πλανάται πάνω από τα ελληνικά ίντερνετς (αυτός θα έπρεπε να λέγεται Sraosha), έκανε ένα συγκλονιστικό σχόλιο σε ένα εξαιρετικά σημαντικό κείμενο του Κούρτοβικ. Το παραθέτω:
Αλήθεια είναι.Οι άνθρωποι στις άλλες κοινωνίες εργάζονταν για την "πρόοδο των καλυτέρων τους", μην παραλείποντας να καταναλώνουν μπιχλιμπίδια όπως απαιτούσε η αναπαραγωγή του οικονομικού μοντέλου, και ιδεολογικά τοιαύτα, ακόμα πιο απίθανα & φανταιζί, χωρίς ποτέ να απεμπολήσουν -με τη βραχύβια εξαίρεση του 68 - το πνεύμα του καπιταλισμού -το πνεύμα του Ιώβ και του αγαθού δούλου της παραβολής με τα νομίσματα- και να απενοχοποιηθούν .
Στην ελλάδα, για όσους δεν θυμούνται, το απενοχοποιηθείτε δεν αποδόμησε το μικροαστικό δεξιό πουριτανισμό (του οποίου άλλωστε απογείωσε όλα τα χούγια, με προεξάρχουσα την ηδονοβλεπτική υποκρισία ), αλλά το αριστερό βλοσυρό πρότυπο του προλετάριου ασκητή που λειτουργούσε ανασταλτικά, έως κατασταλτικά στην καταναλωτική επιθυμία, υποκαθιστώντας μέχρι ενός σημείου την προτεσταντική ηθική (πρώτοι στα μαθήματα-πρώτοι στους αγώνες,ηθική & πατριωτική διαπεδαγώγηση) σε μια χώρα που οι δομές της δεν ήταν ποτέ αστικές/καπιταλιστικές, αλλά βαθύτατα προκαπιταλιστικές/κοτζαμπάσικες, και σε μια εποχή που τα έφερε ο διάβολος ώστε η εισαγωγή του νεοσυντηρητισμού, του conspicuous consumption , του γιαπισμού & του there is no such thing as society ως επίσημη ελληνική κοσμοαντίληψη (που στην ελληνική της εκδοχή ήθελε να είναι γενικευμένη και ανιεράρχητη), όφειλε να υλοποιηθεί -και τελικά υλοποιήθηκε- με πρωτοπόρους ένα κόμμα που αυτοαποκαλείτο σοσιαλιστικό και με οργανικούς διανοούμενους προερχόμενους από την γεννιά του πολυτεχνείου.
Όλα τα λέει ο άνθρωπος, π.χ.:
ΑπάντησηΔιαγραφήτο απενοχοποιηθείτε δεν αποδόμησε το μικροαστικό δεξιό πουριτανισμό (του οποίου άλλωστε απογείωσε όλα τα χούγια, με προεξάρχουσα την ηδονοβλεπτική υποκρισία), αλλά το αριστερό βλοσυρό πρότυπο του προλετάριου ασκητή που λειτουργούσε ανασταλτικά, έως κατασταλτικά στην καταναλωτική επιθυμία, υποκαθιστώντας μέχρι ενός σημείου την προτεσταντική ηθική (πρώτοι στα μαθήματα-πρώτοι στους αγώνες,ηθική & πατριωτική διαπεδαγώγηση).
Μεγαλος μαγος ο Αλβέριχος. Ναι. Αξιος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΆξιος λέει!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜπράβο που το πόσταρες, με πρόλαβες, συν τοις άλλοις.
Υ.Γ. Το κείμενο του Κούρτοβικ διατί είναι εξαιρετικά σημαντικό;
Αντωνη, τι ρωτας; Διοτι ειναι του Κουρτοβικ! Απλο.
ΑπάντησηΔιαγραφή(οχι, οχι, αυτοσυγκρατηση λεμε, δεν θα ξαναγραψω οσα εγραψα αλλου) :))
Αντώνη (και Ροδιά),
ΑπάντησηΔιαγραφήτο κείμενο μιλάει με ενάργεια για το πολύ σοβαρό πρόβλημα της απαξίωσης της εργασίας στην Ελλάδα, θέμα στο οποίο το σχόλιο του Alberich λειτουργεί συμπληρωματικά. Οι κοινωνικοί αγώνες στην Ελλάδα κατατρύχονται εδώ και 30ετία από τη γενίκευση της απαξίωσης της δουλειάς και από την ενσωμάτωσή της στην common sense μας.
Επίσης, το κείμενο περιγράφει με απλό και νηφάλιο τρόπο τη σχέση της διεθνούς κρίσεως του καπιταλισμού και της δικής μας.
Προσωπικά βρήκα εύστοχο το σχόλιό του για την λαϊφσταϊλίστικη νοοτροπία του Κλικ (που πάει χέρι-χέρι με αυτό) και τα οψώνιά της, σχόλιο το οποίο απογειώνει ωστόσο ο Alberich, βάζοντάς το στα κατάλληλα κοινωνικά συμφραζόμενα.
Και με τις τελευταίες τέσσερις παραγράφους ταυτίζομαι.
Διατί "εξαιρετικά σημαντικό"; Διότι σε μια κατάσταση (πώς αλλιώς να την πω;) στην οποία "κουβεντιάζουμε ατέλειωτα για ζητήματα ελαφρώς εκτός θέματος και συνήθως εκτός τόπου και χρόνου και εκτός συμφραζομένων", είναι παρήγορο ένα κείμενο, που δημοσιεύεται μάλιστα στα Νέα, να λέει τόσα πολλά και τόσο μαζεμένα.
Εν είδει επίμετρου (ατς! σχόλιο με επίμετρο, ο Ζιζέκογλου είμαι): η αριστερή κριτική της ελληνικής κρίσης, δεδομένου ότι ούτε αξιώνει ούτε δύναται να φέρει εχέγγυα "αντικειμενικότητας" (επιστημολογικά αδύνατης ενδεχομένως), πρέπει να αποφασίσει γρήγορα ποιους θέλει να υπερασπιστεί: τις εργάτριες ή τον "λαό", δηλαδή τις εργάτριες αλλά και τους κηφήνες; Ακόμη χειρότερα, μήπως καταλήγει εν ονόματι του λαού να αφήνει το δίκιο των εργατριών κατά μέρος και να ξιφουλκεί υπέρ των κηφήνων μόνο; Σε σχέση με αυτόν τον προβληματισμό βρήκα αυτό εξαιρετικά σημαντικό κείμενο. :-)
Η αντίληψή μου ήταν ο Alberich κάνει κάτι πολύ παραπάνω (ή διαφορετικό) από το να βάλει το γενικότερο κείμενο στα "κατάλληλα κοινωνικά συμφραζόμενα): του επιστρέφει το κατεσταλμένο του (εσύ φταις, που μίλησες για Ζιζέκογλου) και έτσι του αποκαλύπτει το ψεύδος του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔιότι δεν γίνεται ΚΑΙ να σαρκάζουμε, σε όλη τη δεκαετία του 90, τους σκυθρωπούς και ανέραστους κομμουνιστές παραδιδόμενη στα θέλγητρα της λαϊφσταλίστικης αριστεράς (βλ. --shameless autopromotion mode-- κριτική στον "μετα" αριστερισμό του Soul Kitchen) ΚΑΙ να θυμόμαστε την εγκράτεια και την εργασιακή ηθική και το "moral economy" (Thompson, The Making of the English Working Class) 25 χρόνια μετά, όταν τα χει δει η σκούρα η ΔΙΚΗ ΜΑΣ (τους, εν προκειμένω) ιδεολογική συγκρότηση. Αυτό είναι adding insult to injury.
"παραδιδόμενοι", σόρι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάτι χάνω εδώ, ίσως λόγω προχειρης πρώτης ανάγνωσης. Ο αλβέριχος τους φουκαράδες τους δυτικούς, που συνεχίζουν να τιμούν την αξία της εργασίας, τους οικτίρει με την πρώτη πρότασή του -- ανόητοι, που εργάζονται για "την πρόοδο των καλυτέρων τους", δε βλεπουν τις αλυσίδες τους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕν συνεχεία ομοίως αναφερεται με τρόπο όχι ακριβώς θετικό στην αντίστοιχα "προτεσταντική" αντίληψη του ΚΚΕ.
Και μόνο τότε, ενώ έχει σαφώς αν και εμμέσως τοποθετηθεί εναντίον της εργασίας, έρχεται να "αναλύσει"¨λοιδωρώντας υποτίθεται το λαιφσταιλ κλπ. Αν όμως η εργασία είναι κοροιδία, διότι το σύστημα μας κλέβει τον ιδρώτα, η λαιφσταιλικη αρπαχτή είναι μαγκιά. Όχι;
Οποτε, ενώ συμφωνώ με τη δεύτερη παράγραφο απολύτως, η πρώτη παράγραφος μου φαίνεται αθωώνει την απενοχοποίηση αυτή -- μια άμυνα έναντι του συστήματος ήταν κι αυτή, n'est ce pas?
Παρεμπιπτόντως, το πρώτοι στα μαθήματα- πρώτοι στον αγώνα το ειρωνεύονταν κυρίως (για να μην πω μόνο) άλλοι αριστεροί, πολύ περισσότερο από συντηρητικούς. Ακόμα και σήμερα άλλωστε.
Εμένα η ηθική "πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον αγώνα" είναι από τα ελάχιστα εναπομείναντα πράγματα που μου αρέσουν στο ΚΚΕ - αν και ποτέ δεν με ενέπνευσε προσωπικά ο συγκεκριμένος αγώνας, ούτε θα μπορούσα να τον ακολουθήσω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΩστόσο, νομίζω οτι το σχόλιο του Alberich (θα θέλατε να μου πείτε περισσότερα για τον άνθρωπο, καθώς είμαι πιο νέος στο blogging κι έχω πάντα την περιέργεια για τα παραπάνω των ανθρώπων, πέρα από τα κείμενα τους;) έγκειται στο οτι ακριβώς εντοπίζει το ψευτο-δίλημμα: Δηλαδή οι επιλογές μας είναι μεταξύ του (κακώς εννοούμενου) ελληνικού lifestyle αλά Κωστόπουλου και των "σκυθρωπών και ανέραστων κομμουνιστών"; Δεν μπορεί ο σύγχρονος προοδευτικός άνθρωπος να έχει και την προσωπική του ηθική και τις αρχές του - και ταυτόχρονα να χαίρονται πλευρές της ζωής που "εντάσσονται μεν στο καπιταλιστικό μοντέλο" - και ίσως είναι "μπιχλιμπίδια", αλλά τελικά απαραίτητα για τη χαρά της ζωής ή και πολύ ουσιαστικά μερικές φορές;
Και για να το επεκτείνω λίγο ακόμη, δεν μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να έχει αρχές και αξίες, αλλά ταυτόχρονα να είναι χαρούμενος, να χορεύει, να είναι σέξυ, να επιδιώκει τη συναισθηματική ωριμότητα και την (στην πράξη) "πρόοδο του ανοιχτού μυαλού", αντί να έχει να επιλέξει ανάμεσα σε ένα ψευτο-δίλημμα: του να είναι κατ' όνομα μόνο προοδευτικός (και σκυθρωπός) ή να αναλώνεται στη σαχλαμάρα και την ελαφρότητα;
Διόρθωση: 1. Εννοούσα "η αξία του σχολίου του Alberich"...
ΑπάντησηΔιαγραφή2. "να χαίρεται" όχι "να χαίρονται"
Εγώ με τον Δούκα, εν προκειμένω: πρόκειται για ψευδοδίλημμα που τροφοδοτείται από τη βαθιά ενοχικότητα της αριστεράς μας για κάθα χαρά κι απόλαυση και από τη βαθύτερη ενοχικότητα της προκαπιταλιστικής / κοτζαμπάσικης "ελληνορθόδοξης παράδοσης".
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάνω στην ερώτηση
"δεν μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να έχει αρχές και αξίες, αλλά ταυτόχρονα να είναι χαρούμενος, να χορεύει, να είναι σέξυ, να επιδιώκει τη συναισθηματική ωριμότητα και την (στην πράξη) "πρόοδο του ανοιχτού μυαλού", αντί να έχει να επιλέξει ανάμεσα σε ένα ψευτο-δίλημμα: του να είναι κατ' όνομα μόνο προοδευτικός (και σκυθρωπός) ή να αναλώνεται στη σαχλαμάρα και την ελαφρότητα;"
τα τελευταία πέντε χρόνια έχω γκρινιάξει τόσο πολύ, που δεν υπάρχει λόγος να βάζω λινκ.
Η δική μου απάντηση πάντως, όσον αφορά την Ελλάδα, είναι "όχι" για ακριβώς τους λόγους που υπανίσσεται το σχόλιο του Alberich.
Ευχαριστώ για τις διευκρινήσεις. Το ζήτημα βέβαια είναι ότι η "απόλαυση" δεν είναι αθώος εκρηκτικών αμφισημιών όρος (ο ασκητισμός ως απόλαυση, π.χ). Ούτε και η χαρά βέβαια (υπάρχει μια κομμουνιστική χαρά που από μια άλλη σκοπιά λέγεται τρόμος. Στην Πολιτισμική Επανάσταση, η νεολαία καραγούσταρε. Αλλά επειδή καραγούσταρε στην καμπούρα διανοουμένων, δεν το πολυσυζητάμε εμείς οι διανοούμενοι).
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλλά αρκετά μαλώσαμε σε ξένο αχυρώνα ;-) A bientot!