Εδώ και χρόνια έχω την αδιάσειστη αίσθηση ότι ανήκω σε μια γενιά που, ελλιπώς και όχι πάντοτε διορατικά, καταγράφουμε την καταβύθιση της ελληνικής κοινωνίας σε κάτι κολλώδες, ζοφερό και δυσοίωνο. Η καταβύθιση αυτή μοιάζει σαν να ξεκίνησε στο Καστελλόριζο: εκ των υστέρων, φαίνεται ότι τότε ο σοσιαλιστής και οραματιστής πρωθυπουργός μας έδωσε το σύνθημα για την επέλαση των δυνάμεων της αποπτώχευσης, του εξανδραποδισμού και του αυταρχισμού. Εκ των υστέρων φαίνεται ότι τότε ξεκίνησε η εποχή της αχαλίνωτης νόμιμης βίας και της άμετρης κατασταλτικής μανίας· ότι τότε χειραφετήθηκε η τάχα ορθολογική και υποκριτικά νομιμόφρων χρηστομάθεια, η εμπορία νομιμότητας, σωφροσύνης και δημοκρατικότητας -- και μάλιστα εκ μέρους όσων θα έπρεπε τουλάχιστον να σιωπούν, αναλογιζόμενοι είτε τα προνόμια και τη θέση τους, είτε τις αντιφάσεις μεταξύ του δημόσιου λόγου τους και της δημόσιας πορείας τους.
Η καταβύθιση ενδεχομένως να ξεκίνησε το 2010. Η βάρκα όμως έμπαζε από πολύ πιο πριν. Δεν αναφέρομαι εδώ στο γνωστό αφήγημα περί 'πάρτυ', 'ασυδοσίας', 'ζωής πέρα από τις δυνάμεις μας', της ασιανής ευωχίας (κάποιων) της οποίας τώρα τον λογαριασμό πληρώνουμε (κάποιοι άλλοι, που δε συμμετείχαμε σε αυτήν). Αναφέρομαι στην βοθροπλημμυρίδα αυταρχισμού και, να το πω ευθαρσώς, ολοκληρωτικής βίας που μας πνίγουν πια. Βρισκόμαστε πράγματι μαγκωμένοι μεταξύ δύο άκρων μιας τανάλιας: από τη μια η κατασταλτική βία και η αχαλίνωτη νομιμοφανής αυθαιρεσία του κράτους, από την άλλη η παλιά κακή βία των μαχαιριών, του τραμπουκισμού και της βδελλυρής ρητορικής του μίσους: οι ναζί.
Η βάρκα έμπαζε από πολύ παλιότερα. Το ελληνικό κράτος πάντοτε υπήρξε βίαιο και αυταρχικό ή, τουλάχιστον, ανεκτικό στην ωμή και κυνική βία κατά των εκάστοτε εχθρών του. Θυμηθείτε κάποια ονόματα: Κουμής, Κανελλοπούλου, Βασιλακοπούλου, Καλτέζας, Τεμπονέρας -- ποιος ξέρει και πόσοι άλλοι. Θυμηθείτε όμως και τις αντιδράσεις του Τύπου και της "κοινής γνώμης" απέναντι σε αυτούς τους φόνους, αντιδράσεις που συνοψίζονταν σε γνωμικά για πίτουρα και κότες.
Οι φασίστες του σήμερα είναι ιδεολογικοί απόγονοι του δοσίλογου, του ταγματασφαλίτη, του χίτη, του χουντικού και δεν αναπτύχθηκαν με παρθενογένεση: ήταν πάντοτε μαζί μας, απλώς φιλοξενούνταν στα δύο μεγάλα κόμματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα φιλοξενούσαν τους φασίστες παρέχοντάς τους μάλιστα και πολλές σχετικές ανέσεις: ιδεολογικοποιημένη ελληνορθοδοξία, διακριτικό ρατσισμό στην πράξη (αν όχι και στη ρητορική), άκρατο εθνικισμό του 'ναι μεν αλλά' και την πάλαι αποτελεσματικότατη τουρκοφοβία. Θυμηθείτε για παράδειγμα τις πολεμικές ιαχές Χριστόδουλου και Μαλβίνας για τα Ίμια, το μάντρωμα της Μειονότητας στη Θράκη, τις κραυγές για συνωμοσίες των Τούρκων (άραγε το ελληνικό κράτος δε βυσσοδομεί; υπομένει καρτερικά αίρον τας αμαρτίας του κόσμου; η απάντηση είναι γνωστή), τον αδιάλειπτο και γενικευμένο αντισημιτισμό μας, τη στήριξή μας άνευ όρων στους Σέρβους επί Γιουγκοσλαβίας, την ιλαροτραγική οπερέτα του Χ.Ο. στις ταυτότητες, την αλβανοφαγία της δεκαετίας του '90, την ανιστόρητη και πλήρη άρνησης σάχλα του Μακεδονικού, το τυχαίο μοχθηρό βλέμμα του επιβάτη τρόλλεϋ που καρφώνει τον κατάκοπο αφρικανό σουβλατζή ή την ασιάτισσα οικιακή βοηθό. Μίσος ρατσιστικό, μισαλλόδοξο, ξενόφοβο, αυταρχικό -- μίσος που δεν αποχωριστήκαμε ποτέ.
Να πάψουμε λοιπόν να πέφτουμε από τα σύννεφα. Μπορεί τα ΜΜΕ των εφοπλιστών και των εργολάβων καθώς και οι αυλοκόλακές τους να έχουνε πάθει παράκρουση τα τελευταία δύο-τρία χρόνια, και δικαιολογημένα, καταπώς φαίνεται. Μπορεί να αποκαλύπτεται πια περίτρανα ότι οι πολιτικοί μας δεν ήταν απλώς ανίκανοι, γραφικοί κι αβέλτεροι. Μπορεί να ξέρουμε πια ότι, όπου βλέπεις αβελτηρία και ανικανότητα, πρέπει να διαβάζεις διαφθορά και συναλλαγή: πώς αλλιώς θα είχε καταφέρει να αναδειχθεί σε αξιώματα ο αβέλτερος κι ο ανίκανος; Ωστόσο, καθόλου καινούργιο δεν είναι το αμόκ κατασταλτικής βίας, με την αγαστή συνεργασία χαφιέδων και κάθε λογής εγκάθετων -- όλα όσα για χρόνια κατήγγελλε ο αναρχικός κι αντιεξουσιαστικός χώρος μα αντιμετωπίζονταν ως μυθεύματα και φαντασιώσεις ταραξιών που έψαχναν εχθρό. Όχι, το κατασταλτικό αμόκ δεν είναι καθόλου καινούργιο, απλώς τον τελευταίο καιρό χιλιάδες περισσότεροι υπέστησαν την τυφλή, χυδαία και φονική βία του ελληνικού κράτους στα χέρια μιας αστυνομίας φτιαγμένης να δέρνει και όχι να κυνηγάει το έγκλημα (όταν δεν το καλλιεργεί). Τέλος, καθόλου καινούργιος δεν είναι ούτε ο φασισμός: ο φασισμός δε μας εγκατέλειψε ποτέ και πάντοτε έχαιρε προστασίας ή έστω ανοχής. Απλώς τώρα έχει όνομα, έχει αίμα και τιμή.
Για τη στήλη 'Blogs in print' της Ελευθεροτυπίας της 19.I.2013
Η καταβύθιση ενδεχομένως να ξεκίνησε το 2010. Η βάρκα όμως έμπαζε από πολύ πιο πριν. Δεν αναφέρομαι εδώ στο γνωστό αφήγημα περί 'πάρτυ', 'ασυδοσίας', 'ζωής πέρα από τις δυνάμεις μας', της ασιανής ευωχίας (κάποιων) της οποίας τώρα τον λογαριασμό πληρώνουμε (κάποιοι άλλοι, που δε συμμετείχαμε σε αυτήν). Αναφέρομαι στην βοθροπλημμυρίδα αυταρχισμού και, να το πω ευθαρσώς, ολοκληρωτικής βίας που μας πνίγουν πια. Βρισκόμαστε πράγματι μαγκωμένοι μεταξύ δύο άκρων μιας τανάλιας: από τη μια η κατασταλτική βία και η αχαλίνωτη νομιμοφανής αυθαιρεσία του κράτους, από την άλλη η παλιά κακή βία των μαχαιριών, του τραμπουκισμού και της βδελλυρής ρητορικής του μίσους: οι ναζί.
Η βάρκα έμπαζε από πολύ παλιότερα. Το ελληνικό κράτος πάντοτε υπήρξε βίαιο και αυταρχικό ή, τουλάχιστον, ανεκτικό στην ωμή και κυνική βία κατά των εκάστοτε εχθρών του. Θυμηθείτε κάποια ονόματα: Κουμής, Κανελλοπούλου, Βασιλακοπούλου, Καλτέζας, Τεμπονέρας -- ποιος ξέρει και πόσοι άλλοι. Θυμηθείτε όμως και τις αντιδράσεις του Τύπου και της "κοινής γνώμης" απέναντι σε αυτούς τους φόνους, αντιδράσεις που συνοψίζονταν σε γνωμικά για πίτουρα και κότες.
Οι φασίστες του σήμερα είναι ιδεολογικοί απόγονοι του δοσίλογου, του ταγματασφαλίτη, του χίτη, του χουντικού και δεν αναπτύχθηκαν με παρθενογένεση: ήταν πάντοτε μαζί μας, απλώς φιλοξενούνταν στα δύο μεγάλα κόμματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα φιλοξενούσαν τους φασίστες παρέχοντάς τους μάλιστα και πολλές σχετικές ανέσεις: ιδεολογικοποιημένη ελληνορθοδοξία, διακριτικό ρατσισμό στην πράξη (αν όχι και στη ρητορική), άκρατο εθνικισμό του 'ναι μεν αλλά' και την πάλαι αποτελεσματικότατη τουρκοφοβία. Θυμηθείτε για παράδειγμα τις πολεμικές ιαχές Χριστόδουλου και Μαλβίνας για τα Ίμια, το μάντρωμα της Μειονότητας στη Θράκη, τις κραυγές για συνωμοσίες των Τούρκων (άραγε το ελληνικό κράτος δε βυσσοδομεί; υπομένει καρτερικά αίρον τας αμαρτίας του κόσμου; η απάντηση είναι γνωστή), τον αδιάλειπτο και γενικευμένο αντισημιτισμό μας, τη στήριξή μας άνευ όρων στους Σέρβους επί Γιουγκοσλαβίας, την ιλαροτραγική οπερέτα του Χ.Ο. στις ταυτότητες, την αλβανοφαγία της δεκαετίας του '90, την ανιστόρητη και πλήρη άρνησης σάχλα του Μακεδονικού, το τυχαίο μοχθηρό βλέμμα του επιβάτη τρόλλεϋ που καρφώνει τον κατάκοπο αφρικανό σουβλατζή ή την ασιάτισσα οικιακή βοηθό. Μίσος ρατσιστικό, μισαλλόδοξο, ξενόφοβο, αυταρχικό -- μίσος που δεν αποχωριστήκαμε ποτέ.
Να πάψουμε λοιπόν να πέφτουμε από τα σύννεφα. Μπορεί τα ΜΜΕ των εφοπλιστών και των εργολάβων καθώς και οι αυλοκόλακές τους να έχουνε πάθει παράκρουση τα τελευταία δύο-τρία χρόνια, και δικαιολογημένα, καταπώς φαίνεται. Μπορεί να αποκαλύπτεται πια περίτρανα ότι οι πολιτικοί μας δεν ήταν απλώς ανίκανοι, γραφικοί κι αβέλτεροι. Μπορεί να ξέρουμε πια ότι, όπου βλέπεις αβελτηρία και ανικανότητα, πρέπει να διαβάζεις διαφθορά και συναλλαγή: πώς αλλιώς θα είχε καταφέρει να αναδειχθεί σε αξιώματα ο αβέλτερος κι ο ανίκανος; Ωστόσο, καθόλου καινούργιο δεν είναι το αμόκ κατασταλτικής βίας, με την αγαστή συνεργασία χαφιέδων και κάθε λογής εγκάθετων -- όλα όσα για χρόνια κατήγγελλε ο αναρχικός κι αντιεξουσιαστικός χώρος μα αντιμετωπίζονταν ως μυθεύματα και φαντασιώσεις ταραξιών που έψαχναν εχθρό. Όχι, το κατασταλτικό αμόκ δεν είναι καθόλου καινούργιο, απλώς τον τελευταίο καιρό χιλιάδες περισσότεροι υπέστησαν την τυφλή, χυδαία και φονική βία του ελληνικού κράτους στα χέρια μιας αστυνομίας φτιαγμένης να δέρνει και όχι να κυνηγάει το έγκλημα (όταν δεν το καλλιεργεί). Τέλος, καθόλου καινούργιος δεν είναι ούτε ο φασισμός: ο φασισμός δε μας εγκατέλειψε ποτέ και πάντοτε έχαιρε προστασίας ή έστω ανοχής. Απλώς τώρα έχει όνομα, έχει αίμα και τιμή.
Για τη στήλη 'Blogs in print' της Ελευθεροτυπίας της 19.I.2013
"Οι φασίστες του σήμερα είναι ιδεολογικοί απόγονοι του δοσίλογου, του ταγματασφαλίτη, του χίτη, του χουντικού...Θυμηθείτε για παράδειγμα τις πολεμικές ιαχές Χριστόδουλου και Μαλβίνας για τα Ίμια...."
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ ωραίος. Γιατί ορισμένα περνάνε και κάτω απ'το ραντάρ.
Κι αυτό...
ΔιαγραφήΩραίο κείμενο ! Θα μου επιτρέψεις να πω ότι - από όσο θυμάμαι - οι "ιαχές" της Μαλβίνας δεν ήταν από την ίδια σκοπιά των ιαχών των εθνικιστών. Περισσότερο μου έκανε με κράξιμο και "αντιιμπεριαλισμό" - αντιαμερικανισμό ... ξέρεις "Ευχαριστούμε τις ΗΠΑ" κι έτσι. Διόρθωσέ με αν κάνω λάθος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπάρχουν αρκετά βιντεάκια της στο youtube. Θα τα βρείτε γιατί φοράει στολή του ΠΝ. Πόλεμο ζήταγε. Γιατί οι άντρες πάνε στον πόλεμο κτλ.
ΔιαγραφήΚαλτεζάς, βρε Σραό, όχι Καλτέζας. Θα το θυμάσαι, μην κρύβεις χρόνια!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαίρομαι που θυμήθηκες τη Βασιλακοπούλου κι ας μην είναι θύμα της κρατικής βίας stricto sensu.
Φυσικά και το θυμάμαι "πήγε να κάψει ζωντανό τον άνθρωπο μέσα στην κλούβα, τι να έκανε κι ο Μελίστας;", σαν την πρόκληση του Γρηγορόπουλου ή του Αυγουστίνου Δημητρίου. Αλλά τότε δεν είχε κάμερες.
Διαγραφήόλα αυτά τα αυταρχικά που περιγράφεις δεν είναι πέντε κακοί με κουστούμια που τα σχεδιάσανε στις πλάτες του κοζμάκη, είναι μαζικές υστερίες με εκατομμύρια ενθουσιώδεις οπαδούς, συχνά σε ποσοστά μεγαλύτερα από αυτά που απολαμβάνει ο στρατός εμπόλεμου κράτους (π.χ. είναι γνωστό ότι οι Έλληνες υποστήριζαν τις σερβικές αγριότητες σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τους ίδιους τους Σέρβους, ενώ το μοναδικό θέμα που έχει κατεβάσει περισσότερο κόσμο από τις ταυτότητες στους δρόμους παραμένει το μακεδονικό).
ΑπάντησηΔιαγραφήΟπότε είναι πάρα πολύ απλά δίκαιο που η λέρα βρίσκεται αυτή τη φορά από τη λάθος μεριά του γκλομπ. Επίσης είναι δίκαιο που η οικονομική της κατάσταση αντικατοπτρίζει πλέον τα περιεχόμενα του εγκεφάλου της.
That said, ντροπή σας που συνεισφέρετε με περιεχόμενο σε κομπίνα στυλ "Νέος Πανιώνιος" στην πλάτη εκατοντάδων απλήρωτων.
Σε γενικές γραμμές δε διαφωνώ με αυτό που λες στην πρώτη παράγραφο. Κι όμως, θα υπάρχει κάποιος λόγος που, παρά τον ιδρυτικό του κράτους μας και παμφάγο εθνικισμό μας, παρά τον φασισμό που ενδημεί στην Ελλάδα, με λιγότερα από αυτά οι Σέρβοι έκαναν γενοκτονίες, εμείς πάλι όχι. Κάτι σημαίνει κι αυτό.
ΔιαγραφήΔεν έχω υπόψη μου κοινωνία της οποίας η οικονομική κατάσταση αντικατοπτρίζει τις νοοτροπίες της με τρόπο ευθύ και πλεχανοφικό όπως υπαινίσσεσαι (ο Πλεχάνοφ ισχυριζόταν το ίδιο για τη σχέση κοινωνίας-τέχνης). Επιπλέον, οι ελίτ στην Ελλάδα ίσως και να πλούτισαν την τελευταία τριετία: πώς αξιολογούμε τα περιεχόμενα εγκεφάλων και τα συσχετίζουμε με την οικονομική κατάσταση των φορέων τους; αταξικά, εκτός κοινωνίας, εκτός ιστορίας, μαζικά; Και δεν καταλαβαίνω το "δίκαιο". Ακόμα και αν 'μαζί τα είχαμε φάει', δίκαιο με όρους τι; κάποιου είδους θείας δίκης; εγώ σε άκαμπτους ντετερμινισμούς, αόρατα χέρια και θεούς τιμωρούς δεν πιστεύω.
Καμμία ντροπή: κανενός μπλοκάκια δεν υποκαταστάθηκε η ύλη τζάμπα, υπάλληλοι δεν είμαστε κανενός. Επί της ουσίας, αν ισχύουν αυτά, τότε καλώς. Αν όχι, αν πράγματι είναι λαμογιά και κομπίνα η επανέκδοση, κακό μπελά θα βρούνε. Και το ξέρεις.