Νόστος

Η δουλειά που κάνει είναι πραγματική δουλειά. Πραγματική δουλειά είναι να πρέπει να είσαι εκεί στο ωράριό σου, να χτυπάς και κάρτα σαν καλό σκλαβάκι, και να δουλεύεις και με το μυαλό και με το σώμα σου. Το να σπας πέτρες π.χ. σαν τους Ντάλτον στα κάτεργα δεν είναι δουλειά. Το να πηγαίνεις γραφειάκι και να περνάς 3 ώρες το οκτάωρο στο φέισμπουκ και χαζεύοντας βιντεάκια δεν είναι δουλειά. Να γράφεις και να μεταφράζεις όποτε θες, ενώ κοιμάσαι όποτε θες και ξυπνάς όταν μπορείς, δεν είναι δουλειά. Δουλειά είναι να είσαι δεμένος στο πόστο σου, σαν τους Ντάλτον, να δουλεύουνε τα χέρια, ή να σε τρώει η ορθοστασία, να πρέπει να δουλεύει και το μυαλό. Αν πρέπει να ξυπνάς και πρωί ή αν έχεις και σπαστό ωράριο, αυτή κι αν είναι δουλειά δουλειά. Αν πρέπει να πας και καμμιά ωρίτσα με τη συγκοινωνία μέχρι τη δουλειά, αυτη είναι δουλειά δουλειά κι ασ' τα να πάνε.

Η δουλειά που κάνει αυτός είναι πραγματική δουλειά. Γυρίζει σπίτι διαλυμένος, με την κούραση της δουλειάς, δηλαδή κούραση που δεν σε αφήνει καν να σκεφτείς. Ανοίγει τηλεόραση, βλέπει παιδιά θαμμένα κάτω από μπάζα. Δεν είναι σεισμός, πάει στον διάολο άμα είναι σεισμός, ο σεισμός είναι μεταξύ του Θεού και του καριόλη του εργολάβου. Και στον σεισμό τα κτίρια πέφτουν, και πέφτουν με πολλούς τρόπους, και κάποιοι είναι καλύτεροι από άλλους. Εδώ τα παιδιά κι οι μανάδες τους κι όσοι δεν δείχνουν οι κάμερες, γιατί οι κάμερες πάνε όπου τους πεις κι οι κάμερες μπουχτίζουνε κάποτε κι αυτές, τα παιδάκια με τα μικροσκοπικά μέλη κι οι μανάδες είναι θαμμένα μέσα σε χώμα και σκόνη και μεγάλες κοτρώνες: γιατί πέφτει η βόμβα και το τρίβει το κτίριο και το διαλύει και το κάνει κουρνιαχτό και κροκάλες και σε θάβει ζωντανό, δεν σε πλακώνει απλώς. Και βλέπει αυτά και νιώθει άσχημο χαλασμό μέσα του και κλείνει την τηλεόραση. Βγάζει τα ρούχα κι ανάβει θερμοσίφωνα να ξεπλύνει από πάνω του τη μέρα.

Τηγανίζει τρεις αυγόφετες, σιχαίνεται να παραγγέλνει απ' έξω αν δεν είναι από τον Πετράκη, εδώ στη γειτονιά με τα σουβλάκια, μέχρι κι ο γύρος του ο ντονέρ σκίζει. Αλλά κάθε μέρα κρέας, ρε φίλε; Σούρνονται καρκίνοι. Είχε μπει πια στην ηλικία που πας σε περισσότερες κηδείες παρά σε στριπτιζάδικα. Μπορεί να φταίει η εποχή και που ξέπεσαν τα στριπτιζάδικα, στο κάτω κάτω πάντα πολύ κακό και πολλά λεφτά για το τίποτα ήταν η υπόθεση σώου-ποτά-χοροί. Μπορεί να φταίει ότι πατάς τα σαράντα και σιγά σιγά πεθαίνει περισσότερος κόσμος που ξέρεις εσύ. Από κηδείες άλλο τίποτα. Και πας εκεί και ακούς τους παπάδες να λένε γρήγορα γρήγορα και μασημένα τα δικά τους και από όσα πιάνεις λες "καλά, τα πιστεύουν αυτά;" και μετά σκέφτεσαι, "γαμώτο, δεν θα ξαναειδωθούμε", όχι ότι είχες σκοπό να ξαναδείς σώνει και καλά τον μακαρίτη ή τη συχωρεμένη ("μακαρίτισσες" είναι μόνο κάτι γριές ενενηνταφεύγα), αλλά θες να έχεις και αυτή την επιλογή, ε, στην κηδεία μαθαίνεις μια και καλή ότι πια δεν την έχεις. Και σκέφτεσαι στημένος εκεί μέσα στη ζέστη, καλοκαίρι παν και πεθαίνουνε συνήθως, ότι δουλεύεις σαν το σκυλί ότι σου κόβουνε τον μισθό, ότι ουδείς αναντικατάστατος -- κι αυτό το ξέρεις από το αφεντικό, δεν σου έρχεται λόγω κηδείας. Και λες "μ' αρέσει η δουλειά μου και της έχω δώσει τη ζωή μου;". Και απαντάς "έτσι κι έτσι". Ούτε ναι, ούτε όχι. Έτσι απαντάει αυτός.

Τρώει τις αυγόφετες, του αρέσει πώς γρατζανίζει η άκρη που δεν έχει πάει ούτε αυγό ούτε τυρί. Ανοίγει τον υπολογιστή, είναι παλιός και κάνει ώρα να ξεκινήσει, οπότε χαζεύει τα ράφια απέναντι. Μπάνιο μετά. Χαζεύει λίγο στο φέισμπουκ. Διαβάζει τα νέα, συγκρατημένη αισιοδοξία και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και ο κόσμος είναι ηλίθιος, μαλάκες οι ψηφοφόροι και ζώα -- δεν το λέει έτσι, έτσι το λένε οι ταρίφες: οι διανοούμενοι το λένε πιο μάλλινα-ευπαθή. Ανοίγει κι ένα στενόχωρο μέιλ από την αδερφή του -- αυτή δεν μπαίνει στο φέις γιατί θα της κλέψει τα δεδομένα ο Εβραίος και θα τα πουλήσει στο σκοτεινό ίντερνετ. Κοιτάζει τα ράφια απέναντι. Ωραία ράφια, του τα έφτιαξε ο Πάνος. Αλλά άδεια. Ράφια χωρίς βιβλία. Όταν μετακόμισε εδώ ήρθε κι η μάνα του βεβαίως και αράδιασε μπιμπελό και μαλακίες, φωτογραφίες, παλιά του παιχνίδια, μέχρι και μπουμπουνιέρες από βαφτίσια. Γάμησέ τα: ράφια χωρίς βιβλία, ψυγείο χωρίς φαΐ. Βέβαια δεν του πολυαρέσει το διάβασμα. Όμως ούτε και πολύ του φαγητού είναι, δεν σημαίνει αυτό ότι θα άφηνε το ψυγείο άδειο να βροντάει.

Πάει στο ψυγείο και βγάζει μια μπύρα. Την ξαναβάζει μέσα. Δεν βαριέσαι, ο καιρός σιγά σιγά πάει προς ουίσκυ. Ένα πριν το μπάνιο και τον ύπνο. Βεβαίως ουίσκυ δεν πίνει γενικά, μόνο για ένα που του έμαθε ο Μάκης που σπούδασε εκεί και ξέρει, στη Σκωτία, κάνει εξαίρεση, το Καλ Ίλα. Έλα όμως που είναι πανάκριβο το μπαγάσικο και το πίνει με τη δαχτυλήθρα. Βάζει λοιπόν μια δαχτυλήθρα Καλ Ίλα, βάζει και μουσική. Μεταξύ Τερζή και Μάιλς Ντέιβις, νικάει ο μαύρος μάγος. Κάθεται απέναντι από την οθόνη του υπολογιστή, έχει αρχίσει να νυστάζει. Οκτώ ώρες εργασία, οκτώ ώρες ύπνο, οκτώ ώρες ψυχαγωγία. Μαλακίες. Ποιον ύπνο και ποια ανάπαυση, ό,τι αφήνει η συγκοινωνία και οι υπερωρίες και το "έλα ρε κολλητέ, παιδιά σκυλιά δεν έχεις, τι ζόρι τραβάς;". Όσο για ψυχαγωγία, ναι, φουλ, αμέ: άμα δεν έχεις λεφτά κάθε βράδυ έξω είσαι, από πίστα σε μπαρ κι από ταβέρνα σε γήπεδο -- χώρια οι εκδρομάρες που δεν κάνεις. Σηκώνει το ποτήρι στην οθόνη, παίζει στο βουβό ένα βίντεο που λέγεται cats and cars. Γιατί οι γάτες είναι βλαμμένες.

Αράζει με το ποτήρι στο χέρι, απέναντι τα ράφια. "Πρέπει να πιάσω να καθαρίσω τη σαβούρα", αλλά κάθε φορά που θέλει να βάλει λίγη τάξη εδώ μέσα τον πιάνει σπαρίλα ατελείωτη. Κοιτάζει τα λιγοστά βιβλία. Ένα χοντρό, τόμος ολόκληρος, του το χάρισε η Σοφία. Ρε τη Σοφία. Τι να πει για τη Σοφία. Θαυμάζει αυτούς τους ανθρώπους που πιάνουνε και κλείνουν ολόκληρες ιστορίες σε τραγούδια ή σε δυο κουβέντες. Ιστορίες, πες τες όπως θες: καψούρες, καύλα, έρωτες, στόρυ, σχέσεις, αγάπες. "Νταραβέρια" τις έλεγε ο παππούς αλλά το νταλαβέρι είναι άλλο πράμα. Τέλος πάντων, δεν ξέρει πώς μπορούνε μερικοί να μιλάνε για γκόμενες, για να μην πω για τους παντρεμένους-χωρισμένους, επιγραμματικά και συνοπτικά και σε φάση 1-2-3. Δεν ξέρει. Για κάθε περίπτωση αυτός θα καθότανε να μιλάει για μέρες και ώρες. Εντάξει, βέβαια, και στο σχολείο τού το έλεγαν ότι δεν ξέρει να ξεχωρίζει τα βασικά σημεία, τα κύρια θέματα, τις βασικές ιδέες. Αλλά κάτσε, υπάρχει κεντρική ιδέα όταν έχεις μπλέξει τα σάλια σου και τις ματιές σου και τις κουβέντες σου με μια γυναίκα; Ακόμα και πουτάνα με το ρολόι να είναι. Πού να έχετε περάσει και ώρες, μέρες, μήνες μαζί. Πού να έχετε κάνει και συζητήσεις, πού να έχετε περπατήσει μαζί. Βιβλία ολόκληρα γράφεις. Από αυτά τα μεγάλα.

Πίνει μια γουλιά. Πάλι εκεί, πάλι με τη Σοφία. Γι' αυτό βγαίνει ο κόσμος, για να μην κάθεται σπίτι με ουίσκι και Μάιλς Ντέιβις, χωρίς να μπορεί να κουνηθεί από την κούραση, με τα πόδια κομμένα και τις πλάτες να πονάνε, και να να σκέφτεται εκείνες που πήγαν παρακάτω. Έπρεπε να είχε πάει κι αυτός μέχρι εδώ δίπλα να πιει το ποτό του, αντί να πίνει από το Καλ Ίλα, μισό μπουκάλι απέμεινε πια, είναι και πανάκριβο. Σκέφτεται τώρα πως ο μόνος τρόπος να καταφέρεις να τυλίξεις μια γυναίκα μέσα σε δυο τραγούδια ή, χειρότερα, μέσα σε δυο λέξεις είναι να νομίζεις πως είσαι ανώτερος, πως είσαι τίμιος κι αληθινός, ότι μετράς ρε παιδί μου κι ότι η άλλη είναι σκάρτη -- φάση Βασίλης δηλαδή: "δεν έμαθε ποτέ της ν' αγαπά". Αλλά εσύ είσαι αλλιώς. Τάχα ότι ποτέ δεν είχες αμφιβολίες ή δεν έκανες κουτοπονηριές, τάχα ότι της δόθηκες στα ίσα κι εντελώς, ότι την είχες σαν μικρό παιδί κι αυτή χραπ, σου φόρεσε το χασαπομάχαιρο στη σπλήνα. Κι έτσι αποφασίζεις ότι αυτή η γκόμενα μετράει όσο δύο, πέντε ή πεντακόσιες λέξεις και τέλος. Τη λες και πουτάνα στο τέλος και καθαρίζεις.

Όμως έλα που δεν είναι έτσι. Έλα που η ζωή δεν είναι τραγούδια του Πασχάλη, του Βασίλη -- ακόμα και του Στράτου. Έλα που κανείς μας δεν έρχεται κύριος (σαν μεθυσμένα σκυλιά και σαν περιστέρια σε παραζάλη ερχόμαστε) και πάντως κανείς κύριος δεν φεύγει, φεύγουμε σαν κλέφτες στην καλύτερη περίπτωση με το κεφάλι κάτω και τα χνώτα να βρωμάν ουίσκι. Ενδιάμεσα όμως υπάρχει ολόκληρη ζωή, είτε σε δυο λεπτά (που έλεγε κι η Λίτσα Διαμάντη, ποιος τη θυμάται πια), είτε σε δυο χρόνια. Δεν βαριέσαι όμως, κάπως πρέπει να ξεγελάς τον πόνο. Άντρας είσαι, ούτε θα κλαις, ούτε θα βγαίνεις για καφέ να μουτζοκλαίγεσαι. Κλείνει τον θερμοσίφωνα, έγινε το νερό.

Πάει στο ράφι και παίρνει το βιβλίο που του χάρισε η Σοφία. Δεν το άνοιξε ποτέ. Χίλιες διακόσιες σελίδες. Ω ρε φίλε. Ας το αρχίσει απόψε, κι όσο πάει. Μέχρι να τον πάρει ο ύπνος. Το παίρνει παραμάσχαλα μαζί με το ποτήρι, πάει στο κρεβάτι. Βάζει στο κινητό το ξυπνητήρι για τις πεντέμιση και ξαπλώνει. Κενές σελίδες. Τίτλοι κτλ. Σελίδα 17. Αρχίζουμε.